Pırasanın Faydaları Nelerdir?

Pırasanın faydaları, aynı aileye üye ve yakın besin içeriğine sahip olan sarımsak ve soğanın faydalarına benzerlik göstermektedir. İçeriğindeki flavanoidler ve sülfür bileşikleri ile diğer sebzelerden ayrılan allium ailesinin bir parçası olan pırasa, aynı zamanda vitamin, mineral ve posa değerleri ile de sağlık için yararlı bir sebzedir.

Dünyanın pek çok bölgesinde rahatlıkla yetiştirilen pırasa, tohumlarının ekilmesinden yaklaşık 100 gün sonra hasat edilebilmektedir. Galler ülkesinin 700 yıldır sembolüdür. Pırasa, Balkan ülkelerinin mutfaklarında ayrı bir öneme sahiptir ve çok çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Salatalarda, böreklerde kullanılır, yumurtalı kavurması ve sotesi yapılır.

Pırasanın Besin Değerleri

100 gram pişmiş pırasa sadece 34 kaloridir. Bu düşük kalorisine karşın  pek çok araştırmaya konu olan, sağlık adına pek çok faydası bulunan sülfür bileşikleri ve bir flavanoid olan kaempferol açısından zengindir. Bununla birlikte K vitamini için mükemmel, B6, bakır, demir, folat ve C vitamini için çok iyi bir besin kaynağıdır. Ayrıca A ve E vitaminleri, kalsiyum ve magnezyum mineralleri ile omega 3 yağ asitleri pırasanın içeriğinde tatmin edici düzeylerde bulunmaktadır.

Pırasanın Faydaları

Pırasanın sağlık üzerindeki olası faydaları aşağıdaki başlıklar altında sıralanmıştır:

Kalp sağlığı

Pırasa, bir flavonoid olan kaempferol açısından çok zengindir. Kaempferol, pek çok araştırmaya konu olmuş ve kan damarlarında oluşan hasarlara karşı koruyucu etkisi olduğu belirlenmiştir. Kaempferol, nitrik oksit üretimini arttırarak kan damarlarını genişletme ve rahatlatma özelliği taşır. Kaempferol, reaktif oksijen türlerine karşı kan damarlarının korunmasında rol oynar (1).

Pırasanın içeriğinde bulunan yüksek miktarda folat kanda homosistein seviyesini dengeler. Yüksek homositein düzeylerinin kalp hastalıkları riskini arttırdığı bilinmektedir (2). Gerek kaepmferol gerekse folik asit içeriği ile pırasa kalbi koruyucu bir etkiye sahiptir.

Kanser

Pırasa tıpkı sarımsak ve soğan gibi sülfür bileşiklerinden zengin bir besindir. Bu bileşiklerden zengin olan besinlerin kanser önleyici etkisi olabileceği araştırmalarda gösterilmiştir (3,4). Bir başka çalışmada da pırasada bulunan alil sülfür bileşiklerinin meme kanserinde kanserli hücrelerin büyümesini baskıladığı gösterilmiştir (5).

Farklı kanser türlerine ilişkin çalışmalar aynı aileye mensup olan sarımsak ve soğan tüketimi üzerinden yapılmıştır. Pırasa tüketimi üzerine çalışmalar yetersiz olmakla birlikte benzer özellikleri sebebiyle bu bulgular anlamlı olabilir. Bu çalışmalarda özellikle prostat, mide ve kolon kanserine karşı koruyucu etkiler ortaya konmuştur.

Kilo verme

Pırasa pek çok sebze gibi düşük kalorisi ve yüksek lif içeriği ile zayıflama programlarında sıklıkla başvurulan bir sebzedir. Zengin besinsel içeriği ile zayıflamayı sağlıklı bir yoldan gerçekleştirmenize yardımcı olur.

Hamilelik

Pırasada, folatın biyoaktif bir formu olan 5-Metiltetrahidrofolat iyi miktarda bulunur. Gebelik sırasında folat tüketimi, doğum kusurlarının önlenmesinde kilit görev üstlenir.

Diğer faydaları

Araştırmacıların aynı aileden sarımsak ve soğana olan yoğun ilgisine karşın pırasa çok az sayıda araştırmaya konu olmuştur. Bu yüzden elimizde yeterli veri bulunmamaktadır. Öyle olsa da, benzer içeriklere sahip olmaları sebebiyle mevcut bulgular pırasanın potansiyel faydaları olarak kabul edilebilir. Pırasada yoğun olarak bulunan kaemperol gibi bileşikler oksidatif stres ve kronik inflamasyonlar üzerinde etkili olmaktadır. Bu iki durum obezite, tip 2 diyabet, ateroskeleroz, romotoit artrit ve alerjik solunum yolu iltihabı gibi hastalıklarla ilişkilidir.

Uyarılar

Pırasa, oksalat denilen maddeyi ölçülebilir düzeylerde taşıyan az sayıdaki yiyecekten biridir. Vücut sıvılarında oksalat konsantrasyonunun yükselmesi durumunda olsalat kristalize olarak böbrek taşı oluşumuna neden olabilir. Özelikle böbrek taşı sorununuz varsa pırasa yememeyi tercih edebilirsiniz.