Kalp atış hızınızı ya da nabzınızı izlemek için bir akıllı saat veya spor bandı kullanmasanız dahi, nabzınızın gün boyunca dalgalandığını sıklıkla hissedebilirsiniz. Uyanık olduğunuz saatlerde, sadece sessizce oturduğunuzda dakika başına kalp atışı sayısı, dinlenme kalp atış hızınız olarak bilinir. Çoğu yetişkinde, dinlenme kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 atış arasında değişir.
Ayağa kalkıp hareket ettiğinizde kalp atış hızınız artar. Ve spor sırasında nabız daha da yükselir. Korku, öfke veya şaşkınlık gibi yoğun duygular da kalp atış hızınızın yükselmesine neden olabilir. Ama uyumak için uzandığınızda ne olur? Cevap, uykunun hafif uyku, derin uyku veya hızlı göz hareketi (REM) uykusu gibi farklı aşamalarında farklılık gösterir.
Uykuda Kalp Atış Hızı Nasıl Değişir? Nabız Kaç Olmalı?
Uyku sırasında sinir sisteminizin uyarımı azalır ve vücut süreçlerinizin çoğu yavaşlar.
Uykuya daldıktan yaklaşık beş dakika sonra, hafif uyku olarak bilinen duruma girerken kalp atış hızınız yavaş yavaş dinlenme sırasındaki hızına iner. Vücut ısınız düşer ve kaslarınız gevşer. İnsanlar genellikle gecenin yaklaşık yarısını hafif uykuda geçirirler. Ancak sonraki aşamada, derin uykuda, kan basıncınız düşer ve kalp atış hızınız, dinlenme kalp atış hızınızın yaklaşık % 20 ila % 30 kadar altına iner.
Rüya gördüğünüzde, REM (rüya uykusu olarak da bilinir) olarak bilinen uyku aşamasına girersiniz. REM uykusu sırasında kalp atış hızınız oldukça değişebilir çünkü rüyanızda meydana gelen olaylar nabız sayısını etkiler. Rüyanızda korkutucu olaylar ya da duygu durumunuzu etkileyen başka şeyler görürseniz veya rüyanız koşma gibi aktiviteler içeriyorsa, kalp atış hızınız uyanıkmışsınız gibi yüksek düzeylere çıkabilir.
Dinlenme Nabzınızı Düşürmek Mümkün Mü?
Düzenli olarak koşarsanız veya orta ila şiddetli düzeylerde fiziksel aktiviteler yaparsanız, dinlenme kalp atış hızınızı düşürebilirsiniz. Bunun nedeni, egzersizin kalp kasını güçlendirerek her kalp atışında daha yüksek hacimde kanın pompalanmasına izin vermesidir. Sonuç olarak, kaslara daha fazla oksijen iletilir, böylece kalbin daha az hareketli bir yaşam sürdüren bir kişide olduğu kadar çok kez atmasına gerek kalmaz.
İnsanlar yaşlandıkça, beta blokerleri veya kalsiyum kanal blokerleri gibi kalp atış hızını yavaşlatan ilaçlar almadığı sürece dinlenme kalp atış hızı yaşam boyu yaklaşık olarak aynı kalır.
Dinlenme nabzınızı belirlemek için, birkaç hafta boyunca haftada birkaç gün uyandığınızda nabzınızı ölçmeyi deneyin. Diğer elinizin işaret ve orta parmaklarını bileğinizin altına koyarak ve başparmağınızı bileğinizin içine hafifçe bastırarak nabzınızı ölçebilirsiniz. Veya çene kemiğinizin hemen altına boynunuzun yan tarafına hafifçe bastırın. 30 saniyelik bir süre için atım sayısını sayın. Dakikadaki kalp atış hızınızı hesaplamak için bu sayıyı ikiye katlayın. Sadece 15 saniye ölçmek ve dört ile çarpmak da nabzınızı ölçmek için oldukça doğrudur.
Çok düşük (dakikada 50 atıştan az) veya 100 veya daha yüksek olan dinlenme kalp atış hızı bir sorun belirtisi olabilir ve doktorunuzu aramanız gerekir.
