Safra kesesi ameliyatından
sonra beslenmede bazı değişiklikler yapılması gerekebilir. Genel prensipler; küçük porsiyonlarda
sık yemek, yüksek yağlı ve gaz yapan yiyeceklerden kaçınmaktır.
Safra
kesesi, karaciğere bağlı, oval şekilli bir organdır. Karaciğerinizden
safrayı yoğunlaştırır ve yiyecekleri parçalamaya yardımcı olmak için ince bağırsağınıza
bırakır. Safra keseniz enfekte olursa veya taş geliştirirse, ameliyatla alınması
gerekebilir. Bu cerrahi işleme kolesistektomi denir.
Her
yıl dünya genelinde yüzbinlerce safra kesesi ameliyatı yapılmaktadır. Bu
ameliyatlar genellikle safra kesesinde birikintilerin oluşturduğu ve ağrılara
neden olan safra taşları yüzünden yapılmaktadır. İnsanlar yaşlandıkça safra taşları daha sık olarak
bir sorun haline gelir.
Safra
keseniz alındıysa, muhtemelen sindiriminizde değişiklikler yaşayacaksınız ve beslenmenizi
dikkatle izlemeniz gerekecektir.
Safra
kesesi, sağ tarafınızda karaciğerinizin altında armut biçimli bir organdır. Vücutta
çok önemli bir işlevi olmamakla birlikte, yağlı yiyecekleri sindirmenize yardımcı
olur. Ayrıca karaciğerinizin yaptığı safrayı depolar, konsantre eder ve
salgılar.
Ameliyattan
sonra karaciğeriniz hala yeterli safra yapacaktır, ancak en azından bir süre yağlı
yiyecekleri işlemede zorluk çekebilirsiniz. Safra kesesi çıkarılmış
hastaların yarısından fazlası yağları sindirmekte zorlanmaktadır.
Safra Kesesi Ameliyatı Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?Ne Yemeli Ne Yememeli?
Uzmanlar,
safra kesesinin alınmasından sonra rahatsızlığı önlemek için beslenmede dikkat
etmeniz gereken şu 5 öneriyi yapmaktadır:
1. Ameliyattan hemen sonra katı gıdaları sınırlandırın
Ameliyattan
sonraki ilk birkaç gün boyunca olabildiğince sıvı gıdalarla beslenin. Daha
sonraki günlerde yavaş yavaş beslenmenize katı gıdaları eklemeye başlayın.
2. Kızarmış gıdalardan kaçının ve küçük porsiyonlar şeklinde beslenin
Küçük
porsiyonlar şekilde ve sık beslenerek sindirim sisteminizi zorlamadan beslenin.
Ayrıca şu gıdaları sınırlandırın:
·
Kızarmış gıdalar
·
Yüksek
yağ içeren gıdalar
·
Güçlü
kokulu gıdalar (baharatlar)
·
Gaz
yapan gıdalar
3. Yağ tüketiminizi sınırlandırın
Safra
kesesi ameliyatından sonra yanlış beslenmek ağrı, şişkinlik ve ishale neden
olabilir. Bu sindirim sistemi rahatsızlıklarından uzak kalabilmek için, aşağıdakiler
de dahil olmak üzere yüksek yağlı veya baharatlı yiyecekler yemekten kaçının:
·
Salam,
sosis, sucuk gibi işlenmiş etler
·
Tam yağlı süt, peynir ve dondurma
·
Pizzalar
·
Tereyağı
·
Kremalı
çorbalar ve soslar
·
Çikolatalar
·
Hindistan
cevizi ve palmiye yağı gibi yağlar
·
Tavuk
veya hindi derisi
·
Baharatlı
yiyecekler
Günlük
aldığınız kalorinin en fazla %30’unun yağlardan gelmesi gerekir. Örneğin günde
1800 kalori alıyorsanız almanız tüketmeniz gereken yağ miktarı 50 gramdan kadar
olmalıdır. 1 gram
yağ 12 kaloridir.
Hazır gıdalar tüketiyorsanız
gıdalarda bulunan içerik etiketlerini dikkatlice okuyun ve porsiyon başına 3
gramdan fazla yağ içeren ürünleri tüketmeyin.
4. Yüksek lifli yiyecekleri diyetinize yavaş yavaş ekleyin
Lifli besinler çok sağlıklı
olmakla birlikte gaz üretebilirler ve bu durum sizi sıkıntıya sokabilir. Bu
yiyecekleri beslenmenize yavaş yavaş ekleyerek gaz sorununu
azaltabilirsiniz:
·
Tam
tahıllı ekmekler
·
Fındık,
ceviz, badem gibi yağlı kuruyemişler
·
Bakliyatlar
·
Susam,
ayçekirdeği vs gibi yağlı çekirdekler
·
Turp
·
Brokoli
·
Karnıbahar
·
Lahana
·
Kereviz
·
Yağlı
pastane ürünleri
·
Kahvaltılık
gevrekler
Diyetinize
yavaşça az miktarlarda yiyecekleri ekleyin. Bir şeyleri çok hızlı bir şekilde
tekrar beslenmenize almanız ishale, kramp ve şişkinliğe neden olabilir.
5. Bir beslenme günlüğü tutun
Safra kesesi ameliyatından sonra beslenme günlüğü tutmak iyi bir fikirdir. Beslenme günlüğü, ne
yediğinizi ve etkinin ne olduğunu takip etmenize yardımcı olacaktır. Bunu
yapmak, bir besini rahatça yiyebileceğiniz veya yiyemeyeceğinizi bilmenize yardımcı
olacaktır.
Çoğu
insan ameliyattan sonraki bir ay içinde eski beslenme alışkanlıklarına geri dönebilir. Bununla
birlikte, aşağıdaki belirtileri yaşarsanız doktorunuzla konuşun:
·
Kalıcı,
kötüleşen veya şiddetli karın ağrısı
·
Şiddetli
bulantı veya kusma
·
Sarılık
·
Ameliyattan
sonraki üç günden fazla bağırsak hareketinin olmaması
·
Ameliyattan
sonra üç günden fazla gaz sorununun devam etmesi
Safra kesesi ameliyatının etkilerinin birkaç hafta içinde ortadan kaybolacağını uyutmayın. Ancak az sayıda
insanda ishal gibi daha uzun süreli problemler yaşanabilir. Bu durumda da kişiye
özel bir beslenme programı hazırlanmalıdır.