İyot beslenme yoluyla almanız gereken temel minerallerden biridir.
Tiroid beziniz vücudunuzda birçok önemli sorumluluğa sahip tiroid hormonlarını üretmek için iyota ihtiyaç duyar.
Çoğu yetişkin için önerilen günlük iyot alımı günde
150 mcg'dir. Hamile veya emziren kadınlar için gereksinimler daha yüksektir.
Dünyanın birçok bölgesinde toprakta yetersiz iyot
bulunduğu için pek çok kişi iyot eksikliği açısından riski altındadır.
İyot eksikliği, guatr olarak bilinen tiroid bezinin
şişmesine ve bunun sonucunda yorgunluğa, kas güçsüzlüğüne ve kilo alımına neden
olabilmektedir. Bu duruma hipotiroidizm denir.
Bu makalede; iyot en çok hangi besinlerde bulunur sorusunun cevabını öğrenecek, iyot eksikliğini önleyen gıdalara ilişkin bilgileri okuyacaksınız.
En çok iyot içeren besinler listesi
Süt Ürünleri:
Süt ürünleri, pek çok
toplumun başlıca iyot kaynakları arasındadır.
Süt ve sütteki iyot miktarı, süt veren hayvanların
yemindeki iyot içeriğine ve sağım sırasında iyot içeren dezenfektanların
kullanımına bağlı olarak büyük ölçüde farklılık gösterebilir.
ABD’de yapılan bir çalışmada piyasada satılan 18
farklı süt markasındaki iyot içeriğine bakılmıştır. 18 markanın hepsinde 1
bardak sütte en az 88 mcg iyot olduğu belirlenmiştir. Bazı markalar bir bardakta
168 mcg iyot içermektedir. Yani günlük önerilen iyot miktarının en az yarısı bir
bardak sütten karşılanabilir.
Yoğurt da iyi bir iyot kaynağıdır. Bir bardak yoğurt,
günlük önerilen iyot miktarının yaklaşık yarısını sağlar.
Peynirdeki iyot miktarı, türüne bağlı olarak
değişmektedir.
Süzme peynir, en çok iyot içeren yiyeceklerden biridir. Bir
bardak süzme peynir 65 mcg, 30
gram çedar peyniri yaklaşık 12 mcg sağlar.
İyotlu Tuz:
Piyasada hem iyotlu hem
de iyotsuz tuz bulmak mümkündür.
Sofra tuzuna iyot ilavesi, 1920'lerin başında guatr
oluşumunu veya tiroid bezinin büyümesini azaltmak için ilk olarak ABD’de
satılmaya başlamıştır.
Günlük önerilen alımın % 47'si olan 1/4 çay kaşığı
iyotlu tuzda yaklaşık 71 mcg iyot vardır. Bununla birlikte, tuz ayrıca
sodyum içerir.
Son birkaç on yılda, toplumların iyot alımı
azalmıştır. Bunun nedeni sağlık otoritelerinin yüksek tansiyonu önlemek
veya tedavi etmek için günlük sodyum alımını kısıtlamayı önermeleridir.
Bununla birlikte, yapılan çalışmalarda tuz sadece
tuza duyarlı bireylerde kan basıncını arttırıyor gibi görünüyor, ki bu nüfusun
yaklaşık % 25'i kadardır.
Karides:
Karides, çok iyi bir
iyot kaynağı olan düşük kalorili, protein açısından zengin bir deniz ürünüdür.
Karides ayrıca, B12 vitamini, selenyum ve fosfor
içerir.
Karides ve diğer deniz
ürünleri iyi iyot kaynaklarıdır, çünkü deniz suyunda doğal olarak bulunan bazı
iyotları emerler.
Ton balığı:
Ton balığı da düşük
kalorili, yüksek proteinli ve yüksek miktarda iyot içeren bir yiyecektir. Ayrıca, iyi bir
potasyum, demir ve B vitamini kaynağıdır.
Ton balığının bir diğer özelliği kalp hastalığı
riskinizi azaltabilecek iyi bir omega-3 kaynağı olmasıdır.
Ton balığı ideal bir
iyot kaynağı olmamakla birlikte 100 gram ton balığı yendiğinde 17mcg iyot
alınmış olur. Bu miktardaki iyot günlük gereksinimin %11’ini sağlar.
Yumurta:
Yumurta iyi iyot
kaynaklarından biridir.
100'den az kalorisi olan bir yumurta protein,
sağlıklı yağlar ile birlikte çok çeşitli vitamin ve mineraller almanızı sağlar.
İyot da dahil olmak üzere bu besinlerin çoğu yumurta
sarısından gelir.
Yumurta sarısı tavuk yemine eklendiğinden iyi bir
iyot kaynağıdır. Yine de, tavuk yemindeki iyot içeriği değişebileceğinden,
yumurtalarda bulunan miktar da değişkenlik gösterebilir.
Ortalama olarak, büyük bir yumurta 24 mcg iyot veya
günlük önerilen değerin % 16'sını içerir.
Kuru erik:
Kuru erik vejetaryen
veya veganlar için iyi bir iyot kaynağıdır. Beş kuru erik 13 mcg iyot içerir ve günlük ihtiyacın yaklaşık % 9'unu sağlar.
Kuru eriğin kabızlığı gidermeye yardımcı olduğu
bilinmektedir. Bunun nedeni, bir tür şeker alkolü olan sorbitol ve yüksek
miktarda lif içermesidir.
Erik, K vitamini, A vitamini, potasyum ve demir dahil
olmak üzere birçok vitamin ve mineral açısından zengindir.
Kuru erikte bulunan besin ögeleri kalp sağlığını
iyileştirmeye, kolon kanseri riskini azaltmaya ve hatta iştahı azaltarak kilo
yönetimine yardımcı olabilir.
Yukarıda listelenen iyot içeren gıdaları beslenmenize ekleyerek olası iyot eksikliğine karşı önleminizi alabilirsiniz.