Muhtemelen herkes migrenden muzdarip birini tanımıştır ya da
kendisi migren ağrılarıyla baş ediyordur. Migren sadece kötü bir baş ağrısı
değil, sinir yollarını ve beyin kimyasallarını içeren nörolojik bir
bozukluktur. Dünya genelinde de en yaygın görülen hastalıklardan biridir.
Erkekleri, kadınları ve hatta çocuklarda da migren sorununa
rastlanmaktadır. Bu sorunu yaşayan kişiler migren ağrıları nedeniyle iş ya da
okul yaşamlarını başarıyla sürdürmekte zorlanır. Ne yazık ki, migrenin nedeni
tespit edilmeden reçeteli ilaçlarla tedavi edilmekte ve nedenleri iyi
anlaşılmamış bir hastalık olmaya devam etmektedir.
![]() |
| Yedikleriniz ve içtkleriniz migren ağrılarınızı tetikleyebilir |
Bu makalenin amacı, doktorların hastalarıyla nadiren konuştuğu
migreni tetikleyen faktörler hakkında bilgiler vermektir.
Migren Nedir?
Migren hastaları için tetikleyiciler genetik, hormonal ve
çevresel faktörler olabilmektedir. Baş ağrıları birçok şekilde olabilir ve
birçok farklı nedeni vardır. Bazıları postüral dengesizliklerden, stres, kas
spazmlarından, hormon bozulmasından, bazıları ise çevresel alerjilerden ve
sinüs tıkanıklığından kaynaklanır. Migrenleri tetikleyebilecek birçok yiyecek
de vardır.
Migreni tetikleyen yaygın gıda ve gıda katkı maddeleri
şunlardır:
- gluten
- monosodyum glutamat (MSG)
- çikolata
- alkol
- kafein
- süt ve süt ürünleri
- işlenmiş gıdalar
- şeker ve yapay tatlandırıcılar
- pestisitler (yani glifosat, atrazin, organofosfatlar)
Araştırma çalışmaları, MSG ve kafeinin migren ataklarını
tetikleyebildiğini göstermiştir. Aspartam ve sukraloz gibi yapay tatlandırıcıları
kullananlar baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve vücudun metabolik
yollarında (kan basıncı, kan şekeri ve kolesterol) bozulma bildirmiştir.
Gluten Migrene Neden Olur mu?
Gluten, vücuttaki
enflamatuar yanıtlara ek olarak sinir hasarına neden olabilecek bir
nörotoksin olarak kabul edilir. Son zamanlarda yapılan çalışmalarda glutenin,
çölyak hastalığı ve çölyak dışı glüten duyarlılığı olanlarda nörolojik işlev
bozukluğu ile pozitif ilişkili olduğu gösterilmiştir.
Gluten duyarlılığı veya çölyak hastalığı olanlar genetik
olarak hassas bir sinir sistemine sahiptir. Zamanla, bu aşırı duyarlı sinir
sistemi migren dahil nörolojik sorunlara yol açabilir.
Normal bir popülasyonla kıyaslandığında çölyak hastalarında
migren prevalansına daha yüksektir. Bu, migren hastalarının çölyak hastalığı açısından
taranması ve glutensiz bir diyet benimsemesi gerektiğini göstermektedir.
Çalışmalarda, gluteni diyetten çıkarmak hem baş ağrısı hem de migren sıklığını
azalttığı gösterilmiştir.
Sızdıran Beyin?
Sızdıran bağırsak, gluten duyarlılığı veya çölyak hastalığı
olanlarda yaygındır. Bir dizi çalışma, sızıntılı bağırsağı olan birçok insanın
sızdıran beyin olarak adlandırılan bir şeye sahip olduğunu göstermiştir.
Sızdıran bağırsağa benzer şekilde, sızan beyin, istenmeyen maddeler kan-beyin
bariyerine nüfuz ettiğinde ortaya çıkar. Migren, anksiyete veya depresyona
neden olabileceği gibi vücudun birçok bölgesinde potansiyel semptomlara yol
açabilir.
Besin Eksikliği ve Migren
Birçok çalışma, homosistein düzeylerindeki bir artışın (kalp
hastalığı riskinin artmasına bağlı olarak) ve düşük mitokondriyal enerjinin,
yani enerji yapmak için gereken hücresel yakıtın azlığının, migren baş
ağrılarına yol açabileceğini göstermiştir. Bazı vitamin ve mineral eksiklikleri, homosisteinin
yükselmesine ve enerji metabolizması düzeylerinin düşmesine neden olabilir. Bu
sürece dahil olan vitaminler Riboflavin (B2), Piroksidin (B6), Folat (B9) ve
Kobalamin'dir (B12) . Migren hastalarınd eksik olabilecek diğer besin maddeleri
C vitamini, E vitamini, kalsiyum, Co Q10, magnezyum ve demirdir.
C vitamini, sinir iltihabı ve migren sorunlarına yardımcı
olduğu gösterilen güçlü bir antioksidandır.
C vitamini ile birlikte çalışan E vitamini, baş ağrılarını
ve migren semptomlarını etkili bir şekilde hafifletebilir.
CoQ10, enerji üretimi ve kalp sağlığına yardımcı olan başka bir
güçlü antioksidandır. B2 vitamininin eksik olması durumunda homosistein
düzeylerinin etkilenebileceği ve böylece hücresel enerjinin azalmasına neden
olabileceği bilinmektedir. CoQ10'un hücresel enerji seviyelerini desteklediği
gösterilmiştir ve yetersiz olduğunda sinir sistemi aşırı duyarlı hale gelebilir
ve migren ağrısına yol açabilir.
Düzenli olarak alındığında, birçok baş ağrısı ilacı C
vitamini, CoQ10, folik asit ve potasyum gibi besin eksikliklerine neden
olabilir. Kapsamlı bir beslenme eksikliği değerlendirmesi yapılırsa, kronik baş
ağrılarının tedavisi için uzun süreli ilaç kullanımı nadiren gereklidir.
Elektrolit Dengesizliği
Beslenmede düşük elektrolit yni düşük kalsiyum ve magnezyum alımı,
dehidrasyona, düşük tansiyona ve migrenlere neden olabilir. Kalsiyum vücuttaki
sağlıklı sinir ve kas fonksiyonlarını düzenlemeye yardımcı olur. Eksik
olduğunda, kas krampları ve ağrı hassasiyeti artabilir ve migren duyarlılığının
artmasına neden olabilir. Kalsiyum,
vücuttaki sağlıklı sinir ve kas hücresi fonksiyonunun korunmasında rol oynayan
magnezyum ile uyumlu çalışır. Araştırmacılar, magnezyumun migrenle ilişkili
reseptörler ve nörotransmitterler üzerinde önemli bir rol oynadığını öne sürmektedir. Çevrelerinde uygun düzeyde elektrolit
bulunmayan sinir hücreleri normal çalışmaz, bu nedenle değişen sinir yolları migren oluşumuna yol açar.
Migren Baş Ağrılarına Doğal ve Basit Çözümler?
- Tahıl yemeyi bırak
- Baş ağrısı için besinsel tetikleyicileri beslenmenden
çıkar. Çikolata, MSG, kafein, alkol,
peynir ve diğer süt ürünleri, şarap,
işlenmiş etler ve yapay tatlandırıcılar yaygın tetikleyicilerdir, ancak
doktorunuzun sizdeki migreni tetikleyen başka gıdalar da olabilir.
- Vitamin ve mineral eksiklikleri için test yaptırın - B2,
B6, B9, B-12, C ,
E, magnezyum , kalsiyum ve CoQ10, eksik
olduğunda migren ağrılarını tetikleyebilen besin maddeleridir.
- İlaçlarınızı kontrol edin - Birçok ilaç migrene yol açan
vitamin ve mineral eksikliklerine neden olabilir. Ek olarak, birçok ilaç baş
ağrılarını tetiklediği bilinen dolgu maddeleri (özellikle yapay
tatlandırıcılar) içerir.
- Kronik küf, rutubet maruziyetini ortadan kaldırın - Ev ve
iş yeri ortamları, baş ağrısı problemlerini tetiklediği bilinen mikotoksinleri
serbest bırakan toksik küfleri barındırabilir. Eviniz rutubetliyse, bundan
kurtulmanın yollarını aramalısınız.
- Parfüm ve kokulu sabun kullanmaktan kaçının - Bu
maddelerdeki kimyasalların çoğu doğrudan migreni tetikleyebilir.
