Birçok doktor ve beslenme uzmanı hastalıkları önlemek ve daha uzun ve sağlıklı yaşamak için Akdeniz diyeti önermektedir.

Akdeniz diyeti meyve, sebze ve tam tahıllar odaklıdır ve batı diyetlerinin aksine az miktarda süt ve et içermektedir.

Bu yazımız, Akdeniz diyetinin ne olduğunu, faydalarını ve hangi hastalıklardan korunmaya yardımcı olabileceğini açıklamaktadır.

Akdeniz diyeti sebzeler, meyveler, bakliyatlar, kuru yemişler ve sağlıklı yağlar içerir

Akdeniz diyeti nedir?

Akdeniz diyeti, Akdeniz coğrafyasındaki insanların geleneksel olarak yemek yedikleri şekilde yemek anlamına gelir. Kalori kısıtlaması olan bir diyetten çok bir beslenme düzenini ifade eder.

Akdeniz bölgesine özgü geleneksel bir diyet, taze sebze ve meyveler, kepekli tahıllar, baklagiller ile sağlıklı yağlar ve balıkların bol miktarda bulunduğu bir beslenme şeklidir.

Diyetin genel kurallarına göre şunlar yenmelidir:

-Çok çeşitli sebze, meyve ve kepekli tahıllar

-Sert kabuklu yemişler, tohumlar ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar

-Ilımlı miktarda süt ve balık

-Çok az beyaz et ve kırmızı et

-Birkaç yumurta

-Ölçülü olmak kaydıyla kırmızı şarap olabilir

Bir yemek planı oluşturma

Akdeniz diyeti, diğer birçok diyetten daha fazla bitkisel gıdalara odaklanır. Sebzelerin, kepekli tahılların ve baklagillerin bir öğünün tamamını veya çoğunu oluşturması olağan durumdur.

Bu diyeti uygulayan insanlar genellikle bu yiyecekleri zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar kullanarak pişirir ve bol miktarda lezzet verici baharat ekler.

Yemekler küçük miktarlarda balık, et veya yumurta içerebilir.

Su ve maden suyu, yaygın içecek seçeneklerdir. Az miktarda olmak koşuluyla kırmızı şarap içilebilir.

Akdeniz diyetindeki insanlar aşağıdaki yiyeceklerden kaçınır:

-Beyaz ekmek, beyaz makarna gibi rafine tahıllar

-Kanola yağı ve soya yağı gibi rafine yağlar

-Hamur işleri, gazlı içecekler ve şekerli gıdalar

-Salam, sosis ve sucuk gibi işlenmiş etler

-İşlenmiş veya paketlenmiş gıdalar

Akdeniz diyetinin faydaları

Akdeniz diyeti tıp çevrelerinde büyük ilgi görmektedir, çünkü birçok çalışma faydalarını doğrulamaktadır.

Akdeniz diyetinin faydaları şunları içerir:

Kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak

Kanıtlar, Akdeniz diyetinin kardiyovasküler hastalık riskini azaltabileceğini düşündürmektedir. Bir araştırma, 5 yıl boyunca Akdeniz diyeti ile kontrol diyeti alanları karşılaştırılmıştır.

Araştırma, Akdeniz diyetinin inme, kalp krizi ve ölümle sonuçlanan kardiyovasküler hastalık riskini kontrol diyetine göre yaklaşık yüzde 30 oranında azalttığını ileri sürmüştür.

ABD ya da Kuzey Avrupa ülkelerine kıyasla Akdeniz ülkelerinde daha fazla fiziksel aktivite ve genişletilmiş sosyal destek sistemleri gibi yaşam tarzı faktörlerinin, daha düşük kalp hastalığı görülmesine yaptığı katkıyı belirlemek için daha fazla çalışma gereklidir.

Beyin sağlığını korumak

Akdeniz Diyeti kalp dostu olmasının yanı sıra beyninizi de korur. Yaşla birlikte azalan hafıza ve düşünme yetisini korumaya yardımcı olur. Bir çlışmad Akdeniz diyetinin billişsel gerilemeyi ve dolayısyla Alzheimer hastalığı riskini azlttığı belirlenmiştir.

Uyku kalitesini artırmak

2018 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar Akdeniz diyetinin uykuyu nasıl etkilediğini araştırdı.

Araştırmaya göre, Akdeniz diyetine bağlı kalmanın yaşlı erişkinlerde uyku kalitesini artırabilmektedir. Diyet, genç insanlarda uyku kalitesini etkilemediği belirlenmiştir.

Kilo vermek

Akdeniz diyeti kilo vermeye çalışan insanlar için de yararlı olabilir.

2016 yılındaki bir çalışma, aşırı kilolu veya obezitesi olan kişilerin, Akdeniz diyeti uyguladıklarında az yağlı bir diyete göre daha fazla kilo verdiğini ortaya koymuştur. Akdeniz diyet grubu, diğer standart kilo verme diyetlerini uygulayanlarla benzer sonuçlar vermiştir.

Diyabet riskini azaltmak

Bir araştırmada Akdeniz diyeti ile düşük karbonhidrat, düşük glissemik indeks ve yüksek protein içeren diyetlerin kan şekeri üzerindeki etkileri karşılaştırılmıştır. Çalışmaya göre akdeniz diyeti, diğer 3 diyete kıyasla kan şekeri kontrolünü daha fazla geliştirmektedir. Bu bulgu, tip-2 diyabet ile ilişkili sağlık sorunlarının önlemede Akdeniz diyeti uygulamanın faydaları olacağını göstermiştir.

Romatoid artritli insanlara faydalı olmak

Romatoid artrit, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla eklemlere saldırdığı, içinde ve çevresinde ağrı ve şişlik oluşturduğu otoimmün bir hastalıktır. Anti-inflamatuar omega-3 yağ asitlerinden zengin olması da dahil olmak üzere Akdeniz diyetinin bazı özellikleri romatoid artrit semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.

Özetle;

Akdeniz diyeti kalori kısıtlaması olan bir diyet değil, bir beslenme şeklidir. Kısa süreli kilo vermek için değil yaşam boyu sağlık içindir.

Genel olarak, bir kişi bol miktarda sebze, kepekli tahıllar ve sağlıklı yağlar da dahil olmak üzere doğal gıdalar açısından zengin bir diyet hedeflemelidir.

Akdeniz diyetine geçtiğinizde beslenem alışkanlıklarınızdaki bu değişim başlangıçta sizi zorlayabilir fakat size uzun ve sağlıklı bir yaşamın kapılarını açacaktır.