Yeşil çayın popülaritesini elinden almaya aday olan mathca ya da maça çayını son yıllarda daha sık duymaya başladık.
Yeşil çay gibi, matcha da camellia sinensis bitkisinden hazırlanır. Ancak farklı yetiştirilir ve farklı besin profiline sahiptir.
Matcha elde etmek için, doğrudan güneş ışığından kaçınılır ve hasattan 20-30 gün önce çay bitkileri örtülür. Bu, klorofil üretimini, amino asit içeriğini arttırır ve bitkiye daha koyu yeşil bir ton verir.
Çay yaprakları hasat edildikten sonra saplar ve damarlar çıkarılır, yapraklar matcha olarak bilinen ince bir toz haline getirilir.
Matcha çayı, toz haline getirilerek tüm çay yaprağındaki besin maddelerini içerdiği için yeşil çaya göre daha fazla kafein ve antioksidan maddeler içerir.
Maça çayının faydalarını tespit amacıyla yapılan bilimsel çalışmalarda karaciğeri korumaya, kalp sağlığını geliştirmeye ve hatta kilo kaybına yardımcı olabileceğine dair kanıtlar elde edilmiştir.
Yeşil çay gibi, matcha da camellia sinensis bitkisinden hazırlanır. Ancak farklı yetiştirilir ve farklı besin profiline sahiptir.
Matcha elde etmek için, doğrudan güneş ışığından kaçınılır ve hasattan 20-30 gün önce çay bitkileri örtülür. Bu, klorofil üretimini, amino asit içeriğini arttırır ve bitkiye daha koyu yeşil bir ton verir.
Çay yaprakları hasat edildikten sonra saplar ve damarlar çıkarılır, yapraklar matcha olarak bilinen ince bir toz haline getirilir.
Matcha çayı, toz haline getirilerek tüm çay yaprağındaki besin maddelerini içerdiği için yeşil çaya göre daha fazla kafein ve antioksidan maddeler içerir.
Maça çayının faydalarını tespit amacıyla yapılan bilimsel çalışmalarda karaciğeri korumaya, kalp sağlığını geliştirmeye ve hatta kilo kaybına yardımcı olabileceğine dair kanıtlar elde edilmiştir.
 |
| Matcha (maça) çayı yeşil çaydan daha faydalı bileşikler içerir. |
Matcha Çayının Faydaları
Matcha çayı sağlığımıza br çok açıdan yararlıdır:
1. Antioksidanlardan çok zengindir
Maça çayı, kateşinler adlı bitki bileşikleri açısından çok zengindir. Kateşinler doğal antioksidanlar olarak vücutta işlev görür.
Antioksidanlar, hücrelere zarar verebilecek ve kronik hastalığa neden olabilecek zararlı serbest radikalleri kontrol altına almaya ve zararlarını önlemeye yardımcı olurlar.
Çay yapmak için sıcak suya matcha tozu eklediğinizde, çay yapraklarının tamamındaki besinlerden faydalanmış olursunuz. Böylelikle sadece yeşil çay yapraklarını suya batırıp çıkarmaktan daha fazla kateşin ve antioksidanı vücudunuza almış olursunuz.
Bir çalışmaya göre normal yeşil çay tüketimine kıyasla maça çayı içtiğinizde 100 kat daha fazla kateşin almış olursunuz.
Deney hayvanları üzerinde yapılan bir çalışmada matcha takviyeleri verilmesinin, serbest radikallerin neden olduğu hasarı azalttığı ve antioksidan aktivitenin arttığı gösterilmiştir.
Beslenmenize matcha çayı eklemek, antioksidan alımınızı artırabilir, bu da hücre hasarını önlemeye ve hatta birkaç kronik hastalık riskinizi azaltmaya katkı sağlayabilir.
Antioksidanlar, hücrelere zarar verebilecek ve kronik hastalığa neden olabilecek zararlı serbest radikalleri kontrol altına almaya ve zararlarını önlemeye yardımcı olurlar.
Çay yapmak için sıcak suya matcha tozu eklediğinizde, çay yapraklarının tamamındaki besinlerden faydalanmış olursunuz. Böylelikle sadece yeşil çay yapraklarını suya batırıp çıkarmaktan daha fazla kateşin ve antioksidanı vücudunuza almış olursunuz.
Bir çalışmaya göre normal yeşil çay tüketimine kıyasla maça çayı içtiğinizde 100 kat daha fazla kateşin almış olursunuz.
Deney hayvanları üzerinde yapılan bir çalışmada matcha takviyeleri verilmesinin, serbest radikallerin neden olduğu hasarı azalttığı ve antioksidan aktivitenin arttığı gösterilmiştir.
Beslenmenize matcha çayı eklemek, antioksidan alımınızı artırabilir, bu da hücre hasarını önlemeye ve hatta birkaç kronik hastalık riskinizi azaltmaya katkı sağlayabilir.
2. Karaciğeri korumaya yardımcı olabilir
Karaciğer sağlık için hayati öneme sahiptir ve toksinleri temizlemede, ilaçları metabolize etmede ve besinleri işlemede merkezi bir rol oynar.
Bazı çalışmalar matcha'nın karaciğerinizin sağlığını korumaya yardımcı olabileceğini bulmuştur.
Bir çalışmada, diyabetik sıçanlara 16 hafta boyunca matcha verilmiştir, hem böbreklere hem de karaciğere zarar gelmesini önlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur.
Başka bir çalışma, 90 gün boyunca yağlı karaciğer hastalığı olan 80 kişiye ya plasebo ya da 500 mg yeşil çay ekstresi verilmiştir.
12 hafta sonra, yeşil çay ekstresi alanlarda karaciğer enzim düzeyleri önemli ölçüde azaltmıştır. Bu enzimlerin yüksek seviyeleri karaciğer hasarının bir göstergesidir.
Ayrıca, 15 araştırmayı analiz eden bir çalışma, yeşil çay içmenin karaciğer hastalığı riskinde azalma ile ilişkili olduğunu bulmuştur.
Yeşil çay ekstraktının etkilerini inceleyen çoğu araştırma hayvanlar üzerinde yapıldığından, matcha'nın genel popülasyon üzerindeki etkilerine bakmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Bazı çalışmalar matcha'nın karaciğerinizin sağlığını korumaya yardımcı olabileceğini bulmuştur.
Bir çalışmada, diyabetik sıçanlara 16 hafta boyunca matcha verilmiştir, hem böbreklere hem de karaciğere zarar gelmesini önlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur.
Başka bir çalışma, 90 gün boyunca yağlı karaciğer hastalığı olan 80 kişiye ya plasebo ya da 500 mg yeşil çay ekstresi verilmiştir.
12 hafta sonra, yeşil çay ekstresi alanlarda karaciğer enzim düzeyleri önemli ölçüde azaltmıştır. Bu enzimlerin yüksek seviyeleri karaciğer hasarının bir göstergesidir.
Ayrıca, 15 araştırmayı analiz eden bir çalışma, yeşil çay içmenin karaciğer hastalığı riskinde azalma ile ilişkili olduğunu bulmuştur.
Yeşil çay ekstraktının etkilerini inceleyen çoğu araştırma hayvanlar üzerinde yapıldığından, matcha'nın genel popülasyon üzerindeki etkilerine bakmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
3. Beyin fonksiyonunu artırır
Bazı araştırmalar, matcha'daki bazı bileşenlerin beyin işlevini geliştirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
23 kişiden oluşan bir çalışmada insanların beyin performansını incelenmiştir.
Katılımcılar ya matcha çayı ya da4 gram matcha içeren bir bar, kontrol grubu ise plasebo çayı ya da sadece bar tüketmiştir.
Araştırmacılar, matcha'nın plaseboya kıyasla dikkat, reaksiyon süresi ve bellekte iyileştirmelere neden olduğunu bulmuşlardır.
Bir başka küçük çalışma, 2 ay boyunca günde2 gram yeşil çay tozu tüketmenin yaşlı insanlarda beyin fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olduğunu göstermiştir.
Ek olarak, matcha, yeşil çaydan daha konsantre bir miktarda kafein içerir ve yarım çay kaşığı (yaklaşık1 gram ) matcha tozunda 35 mg kafein bulunur.
Pek çok araştırmada kafein tüketimininin daha hızlı reaksiyon süreleri, artan dikkat ve hafıza gibi beyin fonksiyonunu geliştiriği gösterilmiştir.
Matcha çayında ayrıca, kafein tüketimini takip edebilecek enerji seviyelerinde düşüşü önlenmeye yardımcı olan L-teanin adlı bir bileşik içerir.
L-teanin’in beyindeki alfa dalgası aktivitesini arttırdığı, bunun da gevşemeye ve stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
23 kişiden oluşan bir çalışmada insanların beyin performansını incelenmiştir.
Katılımcılar ya matcha çayı ya da
Araştırmacılar, matcha'nın plaseboya kıyasla dikkat, reaksiyon süresi ve bellekte iyileştirmelere neden olduğunu bulmuşlardır.
Bir başka küçük çalışma, 2 ay boyunca günde
Ek olarak, matcha, yeşil çaydan daha konsantre bir miktarda kafein içerir ve yarım çay kaşığı (yaklaşık
Pek çok araştırmada kafein tüketimininin daha hızlı reaksiyon süreleri, artan dikkat ve hafıza gibi beyin fonksiyonunu geliştiriği gösterilmiştir.
Matcha çayında ayrıca, kafein tüketimini takip edebilecek enerji seviyelerinde düşüşü önlenmeye yardımcı olan L-teanin adlı bir bileşik içerir.
L-teanin’in beyindeki alfa dalgası aktivitesini arttırdığı, bunun da gevşemeye ve stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
4. Kanseri önlemeye yardımcı olabilir
Matcha ya da yeşil çayın, test tüpü ve hayvan çalışmalarında kanserin önlenmesi ile bağlantılı bulunmuştur.
Bir çalışmada, yeşil çay ekstresi tümör boyutunu azaltmış ve sıçanlarda meme kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatmıştır.
Matcha, güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olduğu gösterilen bir tür kateşin olan epigallokateşin-3-gallat (EGCG) açısından çok zengindir.
Bir test tüpü çalışması, matcha'daki EGCG'nin prostat kanseri hücrelerini öldürmeye yardımcı olduğunu bulmuştur.
Diğer test tüpü çalışmaları, EGCG'nin cilt, akciğer ve karaciğer kanserine karşı etkili olduğunu göstermiştir.
Kanser çalışmalarının matcha'da bulunan spesifik bileşiklere bakan test tüpü ve hayvan çalışmaları olduğunu unutmayın. Maça çayının insanlarda kanser önleyici etkisinin bulunup bulunmadığına dair daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır.
Bir çalışmada, yeşil çay ekstresi tümör boyutunu azaltmış ve sıçanlarda meme kanseri hücrelerinin büyümesini yavaşlatmıştır.
Matcha, güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olduğu gösterilen bir tür kateşin olan epigallokateşin-3-gallat (EGCG) açısından çok zengindir.
Bir test tüpü çalışması, matcha'daki EGCG'nin prostat kanseri hücrelerini öldürmeye yardımcı olduğunu bulmuştur.
Diğer test tüpü çalışmaları, EGCG'nin cilt, akciğer ve karaciğer kanserine karşı etkili olduğunu göstermiştir.
Kanser çalışmalarının matcha'da bulunan spesifik bileşiklere bakan test tüpü ve hayvan çalışmaları olduğunu unutmayın. Maça çayının insanlarda kanser önleyici etkisinin bulunup bulunmadığına dair daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır.
5. Kalp sağlığını geliştirebilir
Kalp hastalığı dünya çapında en önde gelen ölüm nedenidir ve 35 yaşın üzerindeki insanlarda tüm ölümlerin yaklaşık üçte birinden sorumludur.
Bazı çalışmalar, maça çayına benzer bir besin profiline sahip yeşil çay içmenin kalp hastalığına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Yeşil çayın trigliseritlerin yanı sıra toplam ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerini azalttığı gösterilmiştir.
Ayrıca kalp hastalığına karşı koruyabilecek başka bir faktör olan LDL kolesterolün oksidasyonunu önlemeye yardımcı olabileceğini gösteren çalışmalar bulunmaktadır.
Gözlemsel çalışmalar ayrıca yeşil çay içmenin azalmış kalp hastalığı ve inme riski ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
Çok yönlü bir diyet ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile birleştirildiğinde, matcha çayı içmek kalbinizin sağlıklı kalması ve kalp hastalıklarına karşı korunmanıza faydalı olur.
Bazı çalışmalar, maça çayına benzer bir besin profiline sahip yeşil çay içmenin kalp hastalığına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Yeşil çayın trigliseritlerin yanı sıra toplam ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerini azalttığı gösterilmiştir.
Ayrıca kalp hastalığına karşı koruyabilecek başka bir faktör olan LDL kolesterolün oksidasyonunu önlemeye yardımcı olabileceğini gösteren çalışmalar bulunmaktadır.
Gözlemsel çalışmalar ayrıca yeşil çay içmenin azalmış kalp hastalığı ve inme riski ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
Çok yönlü bir diyet ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile birleştirildiğinde, matcha çayı içmek kalbinizin sağlıklı kalması ve kalp hastalıklarına karşı korunmanıza faydalı olur.
6. Kilo vermenize yardımcı olur
Yeşil çay, kilo kaybını arttırma özelliğine sahiptir. Çalışmalar, enerji tüketimini ve yağ yakımını arttırmak için metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Küçük bir çalışma, orta düzey egzersiz sırasında yeşil çay ekstresi almanın yağ yakımını % 17 artırdığını göstermiştir.
14 kişide yapılan bir başka çalışmada, yeşil çay ekstresi içeren bir takviyenin alınmasının, plaseboya kıyasla 24 saatlik enerji harcamasını önemli ölçüde artırdığı bulunmuştur.
11 araştırmayı değerlendiren bir analiz, yeşil çayın vücut ağırlığını azalttığını ve kilo kaybını korumaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Bu çalışmaların çoğu yeşil çay ekstresine odaklanmış olsa da, matcha aynı bitkiden geliyor ve aynı etkiye sahip olduğu varsayılabilir. Matcha çayı içerek zayıflamanızı kolaylaşırmanız mümkündür.
Küçük bir çalışma, orta düzey egzersiz sırasında yeşil çay ekstresi almanın yağ yakımını % 17 artırdığını göstermiştir.
14 kişide yapılan bir başka çalışmada, yeşil çay ekstresi içeren bir takviyenin alınmasının, plaseboya kıyasla 24 saatlik enerji harcamasını önemli ölçüde artırdığı bulunmuştur.
11 araştırmayı değerlendiren bir analiz, yeşil çayın vücut ağırlığını azalttığını ve kilo kaybını korumaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Bu çalışmaların çoğu yeşil çay ekstresine odaklanmış olsa da, matcha aynı bitkiden geliyor ve aynı etkiye sahip olduğu varsayılabilir. Matcha çayı içerek zayıflamanızı kolaylaşırmanız mümkündür.
7. Matcha çayı hazırlamak çok kolaydır
Matcha'nın sağlığ birçok faydasından yararlanmak basittir ve çayın tadı lezzetlidir.
Fincana 1-2 çay kaşığı (2–4 gram) matcha tozu ve 60 ml sıcak su ekleyip bir bambu karıştırıcı ile karıştırarak geleneksel matcha çayı yapabilirsiniz.
Matcha tozunun suya oranını da tercih ettiğiniz kıvama göre ayarlayabilirsiniz. Daha ince bir çay için kullandığınız toz miktarını azaltabilir ya da su miktarını arttırabilirsiniz.
Daha yaratıcı kullanımlar için maça latte yapabilir, pudinglere ya da smoothie’lere ekleyebilirsiniz.
Her gıdada olduğu gibi maça çayı tüketiminde de denge esastır. Çok fazla içmeniz sağlığınıza zararlı olabilir.
Günlük olarak yüksek miktarda yeşil çay içen bazı insanlarda karaciğer problemleri bildirilmiştir.
Fazla maça çayı içmek, çayın yetiştirildiği toprakta bulunan böcek ilaçlarına, kimyasallara ve hatta arsenik gibi kirletici maddelere maruz kalmanıza neden olabilir.
Günde 1-2 bardak matcha çayı içmek faydalarından yararlanmak için yeterli olacaktır.
Fincana 1-2 çay kaşığı (2–4 gram) matcha tozu ve 60 ml sıcak su ekleyip bir bambu karıştırıcı ile karıştırarak geleneksel matcha çayı yapabilirsiniz.
Matcha tozunun suya oranını da tercih ettiğiniz kıvama göre ayarlayabilirsiniz. Daha ince bir çay için kullandığınız toz miktarını azaltabilir ya da su miktarını arttırabilirsiniz.
Daha yaratıcı kullanımlar için maça latte yapabilir, pudinglere ya da smoothie’lere ekleyebilirsiniz.
Her gıdada olduğu gibi maça çayı tüketiminde de denge esastır. Çok fazla içmeniz sağlığınıza zararlı olabilir.
Günlük olarak yüksek miktarda yeşil çay içen bazı insanlarda karaciğer problemleri bildirilmiştir.
Fazla maça çayı içmek, çayın yetiştirildiği toprakta bulunan böcek ilaçlarına, kimyasallara ve hatta arsenik gibi kirletici maddelere maruz kalmanıza neden olabilir.
Günde 1-2 bardak matcha çayı içmek faydalarından yararlanmak için yeterli olacaktır.
