Bağışıklık sisteminiz, vücudunuzu virüsler, toksinler ve
bakteriler de dahil olmak üzere istilacı patojenlere karşı sürekli olarak
savunan karmaşık bir yapıdır.
Bağışıklık sisteminizi yıl boyunca sağlıklı tutmak
enfeksiyonlar başta olmak üzere çeşitli hastalıkları önlemenin anahtarıdır. Besleyici
yiyecekler tüketerek, yeterli uyuyarak ve egzersiz yaparak sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek bağışıklık sisteminizi güçlendirmenin en önemli yoludur.
Bunlara ek olarak, araştırmalar bazı vitaminler, mineraller,
bitkiler ve diğer takviyelerin bağışıklık tepkisini iyileştirebileceğini ve
hastalıklara karşı potansiyel olarak koruyabildiğini göstermiştir.
Bununla birlikte, hiçbir takviyenin herhangi bir hastalığı
tek başına tedavi edemeyeceği veya önleyemeyeceği bilinmelidir.
2019 koronavirüs COVID-19 pandemisi ile, sosyal mesafe ve
uygun hijyen uygulamaları dışında hiçbir takviyenin, besinin veya diğer yaşam tarzı
değişikliğinin sizi COVID-19'dan koruyamayacağını anlamak özellikle önemlidir.
Şu anda, hiçbir araştırma özellikle COVID-19'a karşı koruma
sağlamak için herhangi bir takviyenin kullanımını desteklememektedir.
Bu makale, genel olarak bağışıklık sisteminin savunma gücünü
artırabilecek iyi araştırılmış takviyeler hakkında bilgi sağlar.
![]() |
| Bağışıklığı güçlendirmek için bazı takviyelerden ve besinlerden yararlanabilirsiniz |
İşte bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleriyle bilinen 9 takviye:
1. D Vitamini
D vitamini, bağışıklık sisteminizin sağlıklı çalışması için
gerekli olan yağda çözünen bir vitamindir.
D vitamini, bağışıklık savunmanızın önemli bileşeni beyaz
kan hücrelerinin parçası olan monositlerin ve makrofajların patojen mücadele
etkilerini arttırır ve bağışıklık yanıtını arttırmaya yardımcı olan iltihabı
azaltır.
Birçok insan bağışıklık fonksiyonunu olumsuz yönde
etkileyebilecek şekilde D vitamini eksikliği yaşamaktadır. Düşük D vitamini
seviyeleri, grip ve alerjik astım dahil olmak üzere üst solunum yolu enfeksiyonu
riskinde artış ile ilişkilidir.
Bazı çalışmalar, D vitamini takviyesinin bağışıklık
tepkisini iyileştirebileceğini göstermektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalar
bu vitaminin alınmasının solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyabileceğini
düşündürmektedir.
Diğer çalışmalar, D vitamini takviyelerinin, hepatit C ve
HIV de dahil olmak üzere belirli enfeksiyonları olan kişilerdeki antiviral
tedavilere yanıtı iyileştirebileceğini belirtmektedir.
2. Çinko
Çinko, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için takviye
olarak yaygın bir şekilde kullanılan bir mineraldir. Bunun nedeni çinkonun
bağışıklık sistemi fonksiyonu için gerekli olmasıdır.
Çinko, bağışıklık hücresi gelişimi ve iletişimi için
gereklidir ve enflamatuar yanıtta önemli bir rol oynar.
Çinko eksikliği, bağışıklık sisteminizin düzgün çalışma
yeteneğini önemli ölçüde etkiler ve zaatürre dahil olmak üzere enfeksiyon ve
hastalık riskinde artışa neden olur.
Çinko eksikliği dünya çapında yaklaşık 2 milyar kişiyi
etkilemektedir ve yaşlı erişkinlerde çok yaygındır ve yaşlı yetişkinlerin %
30'una kadarında çinko eksikliği görülmektedir.
Çok sayıda çalışma, çinko takviyelerinin soğuk algınlığı
gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyabileceğini ortaya koymaktadır.
Ayrıca çinko takviyesi halihazırda hasta olan kişiler için
de fayda sağlayabilir.
Akut alt solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle hastanede yatan
64 çocukta yapılan bir araştırmada, günde 30 mg çinko almak, toplam enfeksiyon
süresini ve hastanede kalış süresini plasebo grubuna kıyasla ortalama 2 gün azalttığı
gösterilmiştir.
Bir başka çalışmada da çinko takviyesinin soğuk algınlığı süresini
azaltmaya yardımcı olabileceği ortaya konmuştur.
Aşırı çinko takviyesi kullanmanın, bakır emilimini engelleyebileceği ve bunun da
enfeksiyon riskinizi artırabileceği de bilinmelidir.
3. C
Vitamini
C vitamini, bağışıklığı güçlendirmedeki rolü nedeniyle
belki de enfeksiyona karşı korunmak için alınan en popüler takviyedir.
Bu vitamin çeşitli bağışıklık hücrelerinin işlevini
destekler ve enfeksiyona karşı koruma yeteneklerini geliştirir. Ayrıca, eski
hücreleri temizleyerek ve bunları yenileriyle değiştirerek bağışıklık
sisteminizin sağlıklı kalmasına yardımcı olan hücresel değişim için gereklidir.
C vitamini ayrıca, serbest radikaller olarak bilinen reaktif
moleküllerin birikmesiyle ortaya çıkan oksidatif stresin neden olduğu hasara
karşı koruyan güçlü bir antioksidan görevi de görür.
Oksidatif stres bağışıklık sağlığını olumsuz yönde
etkileyebilir ve çok sayıda hastalıkla bağlantılı olduğu çeşitli çalışmalarda
gösterilmiştir.
C vitamini ile takviyesi kullanımının, üst solunum yolu enfeksiyonlarının süresini ve
şiddetini azaltmaya yardımcı olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır.
Ek olarak, yüksek doz intravenöz C vitamini tedavisinin,
viral enfeksiyonlardan kaynaklanan sepsis ve akut solunum sıkıntısı sendromu dahil
olmak üzere ciddi enfeksiyonları olan kişilerde semptomları önemli ölçüde
iyileştirdiği gösterilmiştir.
C ve D vitaminleriyle çinkonun yanı sıra aşağıdaki
takviyeler de bağışıklık sistemini korumanıza yardımcı olabilir.
4. Selenyum:
Selenyum, bağışıklık sağlığı için gerekli olan bir
mineraldir. Hayvan araştırmaları, selenyum takviyelerinin H1N1 dahil olmak
üzere influenza suşlarına karşı antiviral savunmayı artırabildiğini
göstermektedir.
5. Sarımsak:
Sarımsak güçlü antienflamatuar ve antiviral özelliklere
sahiptir. NK hücreleri ve makrofajlar gibi koruyucu beyaz kan hücrelerini
uyararak bağışıklık sağlığını güçlendirdiği gösterilmiştir. Ancak, insanlar
üzerindeki araştırmalar sınırlıdır.
6. B kompleks vitaminleri:
B12 ve B6 dahil B vitaminleri sağlıklı bağışıklık tepkisi
için önemlidir. Bununla birlikte, birçok insanda bu vitaminler yetersizdir, bu
da bağışıklık sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.
7. Kurkumin:
Kurkumin zerdeçaldaki ana aktif bileşiktir. Güçlü
anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve hayvan çalışmaları, bağışıklık
fonksiyonunu iyileştirmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
8. Ekinezya:
Bazı ekinezya türlerinin bağışıklık sağlığını iyileştirdiği
gösterilmiştir ve solunum sinsityal virüsü ve rinovirüsler de dahil olmak üzere
çeşitli solunum virüslerine karşı antiviral etkileri olabilir
9. Propolis:
Propolis, bal arıları tarafından üretilen reçine benzeri bir
malzemedir. Etkileyici bağışıklık güçlendirici etkileri olmasına ve antiviral
özelliklere sahip olabilmesine rağmen, insanlar üzerinde daha fazla
araştırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
Sonuç Olarak;
Piyasadaki birçok takviye, bağışıklığı güçlendiren özellikler taşıyabilir. Çinko, C ve D vitaminleri, bağışıklık sistemini güçlendirme potansiyelleri için araştırılan maddelerden sadece bazılarıdır.
Bununla birlikte, bu takviyeler bağışıklık sağlığı için
küçük bir yarar sunabilse de, sağlıklı bir beslenme ve yaşam tarzının yerine kullanılmamalıdır.
Dengeli bir diyet sürdürmek, yeterince uyumak, düzenli
fiziksel aktivite yapmak ve sigara içmemek, bağışıklık sisteminizi sağlıklı
tutmaya, enfeksiyon ve hastalık olasılığınızı azaltmaya yardımcı olacak en
doğru yollardır.
Ayrıca yukarıdaki takviyelerden herhangi birinin koronavirüs COVID-19'a
karşı koruyabileceğini gösteren hiçbir bilimsel kanıt olmadığını unutmayın.
