Gıda alımını kısıtlama yöntemlerinden biri olan oruç binlerce yıldır uygulanmaktadır.
Su orucu, su hariç her şeyi kısıtlayan bir oruç şeklidir. Son yıllarda kilo vermek isteyenler arasında popüler bir hal almıştır.
Çalışmalar, su orucunun sağlığa bazı faydaları olabileceğini göstermiştir. Örneğin, bazı kronik hastalıkların riskini azaltabilmektedir. Bununla birlikte, su orucu ile ilgili insanlar üzerinde yapılan çalışmalar çok sınırlıdır. Ayrıca, su orucu sağlığa zararlı bir hale dönüşebilir ve bu yüzden herkes için uygun değildir.
Bu makale su orucunun nasıl uygulandığı, olası faydaları ve zararları hakkında genel bilgiler içermektedir.
Çoğu su orucu 24-72 saat sürer. Tıbbi gözetim olmadan bundan daha uzun süre su orucu uygulanmamalıdır. Birkaç farklı nedenden ötürü insanlar su orucu tutabilirler:
Bazı bilimsel çalışmalara göre su orucu; bazı kanser türleri, kalp hastalıkları ve diyabet riskinin azaltılması da dahil olmak üzere sağlığa faydalar sağlamaktadır. Su orucu, hücrelerin eskimiş ve potansiyel olarak tehlikeli kısımlarının temizlendiği bir süreç olan otofajiyi de teşvik eder. Bu sayede vücut detoks olur. Bununla birlikte, su orucunun birçok riski vardır ve çok uzun süre takip edilirse sağlığınız için oldukça zararlı bir hale dönüşebilir.
Daha önce hiç su orucu tutmadıysanız, vücudunuzu yiyeceksiz bırakmadan birkaç gün öncesinden hazırlık yapmanızda fayda vardır. Bunun için birkaç gün öncesinde yemek tüketimizini kademeli olarak azaltmak ve günün belli bir kısmında su orucunu uygulamak. Böylelikle 24 ya da daha uzun saatlik su orucuna vücudunuzu hazırlamış olursunuz. Bu hazırlığı her öğünde daha küçük porsiyonlar yiyerek veya günün bir kısmı oruç tutarak yapabilirsiniz.
Su orucu 24-72 saat sürer. Sağlık riskleri nedeniyle tıbbi gözetim olmadan bundan daha uzun süreli olarak uygulanmamalıdır. Bazı insanlar su orucu tutarken baş dönmesi ve ağrısı hissedebilir. Kaza yapmamak için araba kullanmaktan kaçınmaları gerekebilir.
Bunun yerine, daha küçük öğünlerle başlayın ve Daha rahat hissettiğiniz günün ilerleyen saatlerinde yemek miktarınızı arttırın.
İşte su orucunun sağlığa birkaç faydası:
Çeşitli hayvan çalışmaları, otofajinin kanser, Alzheimer ve kalp hastalığı gibi hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Otofaji, hücrelerinizin hasarlı kısımlarının birikmesini önleyebilir, bu da birçok kanser için bir risk faktörüdür. Ayrıca kanser hücrelerinin büyümesini önlemeye yardımcı olabilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar su orucunun otofajiyi desteklemeye yardımcı olduğunu bulmuştur. Bu çalışmalarda otofajinin yaşam süresini uzatmaya yardımcı olabileceği de gösterilmiştir.
Fakat kısa süreli su oruçlarının (24-72 saat) böyle bir etkiye sahip olup olmadığı araştırılmamıştır.
Araştırmalar, su orucunun vücudunuzu leptin ve insüline karşı daha duyarlı hale getirebileceğini göstermektedir. Daha fazla duyarlılık bu hormonları daha etkili hale getirir. Örneğin, insüline daha duyarlı olmak, vücudunuzun kan şekeri düzeylerini düşürmede daha verimli olduğu anlamına gelir. Leptine daha duyarlı olmak ise vücudunuzun açlık sinyallerini daha verimli bir şekilde işlemesine yardımcı olabilir ve bu sayede obezite riskinizi azaltabilir.
Bir çalışmada, 30 sağlıklı yetişkin 24 saat boyunca su orucu tutmuştur. Su orucundan sonra, kandaki kolesterol ve trigliserit düzeyleri önemli ölçüde düşürmüştür ki kolesterol ve trigliserit kalp hastalıkları için iki risk faktörüdür. Birkaç hayvan çalışmasında da su orucunun kalbi serbest radikallerin verdiği hasara karşı koruyabildiğini bulmuştur.Hayvanlar üzerinde yapılan birkaç çalışmada, su orucunun kanser hücrelerinin büyümesine yardımcı olan genleri baskılayabildiği belirlenmiştir.
Ne yazık ki, su orucuyla kaybettiğiniz kiloların çoğu su, karbonhidrat ve hatta kas kütlesinden olacaktır. Su ve kas kaybı istenilen bir kilo verme şekli değildir.
Aynı miktarda su içiyor ancak yiyecek yemiyorsanız, yeterince su almıyor olabilirsiniz.
Dehidratasyon belirtileri baş dönmesi, bulantı, baş ağrısı, kabızlık, düşük tansiyon ve düşük üretkenliktir. Su orucu tutarken dehidrasyonu önlemek için normalden daha fazla su içmeniz gerekebilir.
Aniden ayağa kalktığınızda meydana gelen kan basıncında bir düşüş olarak tanımlanır ve sizi baş dönmesi ve bayılma riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
Oruç sırasında ortostatik hipotansiyon yaşıyorsanız araç kullanmaktan kaçınmalısınız. Baş dönmesi ve bayılma riski bir kazaya neden olabilir.
Aşağıdaki tıbbi durumları olan kişiler, öncesinde sağlık uzmanlarından tavsiye almadan su orucu uygulamamalıdır.
Gut: Su orucu gut atakları için bir risk faktörü olan ürik asit üretimini artırabilir.
Diyabet: Oruç, tip 1 ve tip 2 diyabette olumsuz yan etki riskini artırabilir.
Yeme bozuklukları: Oruç tutmanın özellikle gençlerde bulimiya gibi yeme bozukluklarını teşvik edebileceğine dair bazı kanıtlar vardır.
Su orucu, su hariç her şeyi kısıtlayan bir oruç şeklidir. Son yıllarda kilo vermek isteyenler arasında popüler bir hal almıştır.
Çalışmalar, su orucunun sağlığa bazı faydaları olabileceğini göstermiştir. Örneğin, bazı kronik hastalıkların riskini azaltabilmektedir. Bununla birlikte, su orucu ile ilgili insanlar üzerinde yapılan çalışmalar çok sınırlıdır. Ayrıca, su orucu sağlığa zararlı bir hale dönüşebilir ve bu yüzden herkes için uygun değildir.
Bu makale su orucunun nasıl uygulandığı, olası faydaları ve zararları hakkında genel bilgiler içermektedir.
Su orucu nedir?
Su orucu, su dışında hiçbir şey tüketemediğiniz bir tür oruçtur.Çoğu su orucu 24-72 saat sürer. Tıbbi gözetim olmadan bundan daha uzun süre su orucu uygulanmamalıdır. Birkaç farklı nedenden ötürü insanlar su orucu tutabilirler:
- Dini veya manevi nedenlerle
- Kilo vermek için
- Detoks amacıyla
- Sağlığa faydaları için
- Tıbbi bir prosedüre hazırlık için
Bazı bilimsel çalışmalara göre su orucu; bazı kanser türleri, kalp hastalıkları ve diyabet riskinin azaltılması da dahil olmak üzere sağlığa faydalar sağlamaktadır. Su orucu, hücrelerin eskimiş ve potansiyel olarak tehlikeli kısımlarının temizlendiği bir süreç olan otofajiyi de teşvik eder. Bu sayede vücut detoks olur. Bununla birlikte, su orucunun birçok riski vardır ve çok uzun süre takip edilirse sağlığınız için oldukça zararlı bir hale dönüşebilir.
Su orucu nasıl uygulanır?
Su orucuna nasıl başlanacağı ve uygulanacağına ilişkin bilimsel bir kılavuz yoktur. Fakat gut ve diyabet hastaları, beslenme bozukluğu olanlar, yaşlılar, hamileler ve çocuklar tıbbi bir gözetim olmaksızın su orucu uygulamamalıdır.Daha önce hiç su orucu tutmadıysanız, vücudunuzu yiyeceksiz bırakmadan birkaç gün öncesinden hazırlık yapmanızda fayda vardır. Bunun için birkaç gün öncesinde yemek tüketimizini kademeli olarak azaltmak ve günün belli bir kısmında su orucunu uygulamak. Böylelikle 24 ya da daha uzun saatlik su orucuna vücudunuzu hazırlamış olursunuz. Bu hazırlığı her öğünde daha küçük porsiyonlar yiyerek veya günün bir kısmı oruç tutarak yapabilirsiniz.
Su Orucu (24-72 saat)
Su orucu sırasında suyun dışında bir şey yiyip içemezsiniz. Çoğu insan su orucu sırasında günde iki ile üç litre su içmektedir.Su orucu 24-72 saat sürer. Sağlık riskleri nedeniyle tıbbi gözetim olmadan bundan daha uzun süreli olarak uygulanmamalıdır. Bazı insanlar su orucu tutarken baş dönmesi ve ağrısı hissedebilir. Kaza yapmamak için araba kullanmaktan kaçınmaları gerekebilir.
Su Orucu Sonrası (1-3 gün)
Su orucundan sonra, büyük porsiyonlarda yemek yeme isteğine direnmelisiniz.Çünkü hızlı bir şekilde çok miktarda yemek yemek rahatsız edici belirtilere neden olabilir.Bunun yerine, daha küçük öğünlerle başlayın ve Daha rahat hissettiğiniz günün ilerleyen saatlerinde yemek miktarınızı arttırın.
Su orucunun faydaları
Hem insan hem de hayvan çalışmaları, su orucunu çeşitli sağlık yararlarıyla ilişkilendirmiştir.İşte su orucunun sağlığa birkaç faydası:
Otofajiyi teşvik edebilir
Otofaji, hücrelerinizin eski kısımlarının parçalandığı ve geri dönüştürüldüğü bir süreçtir ve vücudun arındırılmasına yardımcı olur.Çeşitli hayvan çalışmaları, otofajinin kanser, Alzheimer ve kalp hastalığı gibi hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Otofaji, hücrelerinizin hasarlı kısımlarının birikmesini önleyebilir, bu da birçok kanser için bir risk faktörüdür. Ayrıca kanser hücrelerinin büyümesini önlemeye yardımcı olabilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar su orucunun otofajiyi desteklemeye yardımcı olduğunu bulmuştur. Bu çalışmalarda otofajinin yaşam süresini uzatmaya yardımcı olabileceği de gösterilmiştir.
Kan basıncının düşmesine yardımcı olabilir
Araştırmalar, daha uzun süreli ve tıbbi olarak denetlenen su oruçlarının yüksek tansiyonu olan kişilerin kan basıncını düşürmelerine yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bir çalışmada, yüksek tansiyonu olan 174 kişi 10 gün boyunca oruç tutmuştur. Orucun sonunda, insanların % 90'ı 140/90 mmHg'den daha düşük bir kan basıncına ulaşmıştır.Fakat kısa süreli su oruçlarının (24-72 saat) böyle bir etkiye sahip olup olmadığı araştırılmamıştır.
İnsülin ve leptin duyarlılığını artırabilir
İnsülin ve leptin, vücudun metabolizmasını etkileyen önemli hormonlardır.Araştırmalar, su orucunun vücudunuzu leptin ve insüline karşı daha duyarlı hale getirebileceğini göstermektedir. Daha fazla duyarlılık bu hormonları daha etkili hale getirir. Örneğin, insüline daha duyarlı olmak, vücudunuzun kan şekeri düzeylerini düşürmede daha verimli olduğu anlamına gelir. Leptine daha duyarlı olmak ise vücudunuzun açlık sinyallerini daha verimli bir şekilde işlemesine yardımcı olabilir ve bu sayede obezite riskinizi azaltabilir.
Birkaç kronik hastalık riskini azaltabilir
Su orucunun diyabet, kanser ve kalp hastalığı gibi kronik hastalıkların riskini azaltabileceğine dair bazı kanıtlar vardır.Bir çalışmada, 30 sağlıklı yetişkin 24 saat boyunca su orucu tutmuştur. Su orucundan sonra, kandaki kolesterol ve trigliserit düzeyleri önemli ölçüde düşürmüştür ki kolesterol ve trigliserit kalp hastalıkları için iki risk faktörüdür. Birkaç hayvan çalışmasında da su orucunun kalbi serbest radikallerin verdiği hasara karşı koruyabildiğini bulmuştur.Hayvanlar üzerinde yapılan birkaç çalışmada, su orucunun kanser hücrelerinin büyümesine yardımcı olan genleri baskılayabildiği belirlenmiştir.
Su orucu tutmanın zararları
Yanlış bir şekilde kilo verebilirsiniz
Su orucuyla hızlı bir şekilde kilo verebilirsiniz. Araştırmalar, 24-72 saatlik bir su orucu uygulayan kişilerin her gün 0,9 kg'a kadar 2 kilo verebileceğini göstermektedir.Ne yazık ki, su orucuyla kaybettiğiniz kiloların çoğu su, karbonhidrat ve hatta kas kütlesinden olacaktır. Su ve kas kaybı istenilen bir kilo verme şekli değildir.
Vücudunuz susuz kalabilir
Kulağa garip gelse de, su orucu szi susuz bırakabilir. Bunun nedeni, günlük su alımınızın kabaca % 20-30'unun yediğiniz yiyeceklerden gelmesidir.Aynı miktarda su içiyor ancak yiyecek yemiyorsanız, yeterince su almıyor olabilirsiniz.
Dehidratasyon belirtileri baş dönmesi, bulantı, baş ağrısı, kabızlık, düşük tansiyon ve düşük üretkenliktir. Su orucu tutarken dehidrasyonu önlemek için normalden daha fazla su içmeniz gerekebilir.
Ortostatik hipotansiyon yaşayabilirsiniz
Ortostatik hipotansiyon su orucunda yaygın olarak görülebilir.Aniden ayağa kalktığınızda meydana gelen kan basıncında bir düşüş olarak tanımlanır ve sizi baş dönmesi ve bayılma riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
Oruç sırasında ortostatik hipotansiyon yaşıyorsanız araç kullanmaktan kaçınmalısınız. Baş dönmesi ve bayılma riski bir kazaya neden olabilir.
Su orucu birkaç hastalığı daha da kötüleştirebilir
Su orucu genellikle kısa süreli uygulanmasına rağmen, su orucuyla şiddetlenebilecek bir kaç durum vardır.Aşağıdaki tıbbi durumları olan kişiler, öncesinde sağlık uzmanlarından tavsiye almadan su orucu uygulamamalıdır.
Gut: Su orucu gut atakları için bir risk faktörü olan ürik asit üretimini artırabilir.
Diyabet: Oruç, tip 1 ve tip 2 diyabette olumsuz yan etki riskini artırabilir.
Yeme bozuklukları: Oruç tutmanın özellikle gençlerde bulimiya gibi yeme bozukluklarını teşvik edebileceğine dair bazı kanıtlar vardır.
