Patlıcanın faydaları nelerdir?
Patlıcan ana yemekler,
kızartmalar, mezeler ve hamur işleri gibi pek çok farklı şekillerde kullanılan
ve genellikle çok sevilen sebzelerden biridir. Pek çok sebzenin ne kadar
faydalı olduğuna ilişkin sayısız kaynakta bilgilere ulaşılabilir ancak bu kadar
çok tüketilen patlıcanın faydaları her nedense o kadar dikkate değer bulunmaz.
Oysaki patlıcan lezzetinin yanı sıra besin değerleri ve sağlığa faydaları sebebiyle
de beslenmede bulundurulması gereken bir gıdadır.
Patlıcanın besin değerleri
Patlıcan, çok düşük kalorilidir ve 100 gramı sadece 20 kaloridir.
Bununla birlikte bu miktarda patlıcan yaklaşık 1 gram protein, 4 gram
karbonhidrat, 0.20 gram yağ ve 2.5 gram diyet lifi içerir. Bu miktardaki lif
günlük ihtiyacın yaklaşık %10’unu karşılamaya yeterlidir. Patlıcan B grubu ve
özellikle B1, B3, B5 ve B6 vitaminlerinden zengindir. Bu vitaminler besinler
yoluyla alınan proteinlerin, karbonhidratların ve yağların metabolize olmasına
ve vücutta enerjiye dönüşmesine yardımcı olurlar.
Patlıcanın besin değerinin
önemli bir kısmı kabuğundadır. Patlıcanın kabuğuna mor rengini veren bir
fitokimyasal olan antosiyaninlerin sağlık açısından pek çok yararı olduğuna ilişkin
bilimsel veriler bulunmaktadır. Antosiyaninlerin kanser, yaşlanma, enflamasyon
ve nörolojik hastalıklara karşı etkili olduğunu gösteren çok sayıda araştırma
mevcuttur. Patlıcanın kabuğu aynı zamanda patlıcanın lif, potasyum, magnezyum
ve diğer antioksidan bileşikler açısından en zengin yeridir ve bu sebeple yemek
hazırlarken mümkünse kabukları soyulmadan kullanılmalıdır.
Patlıcanın faydaları
Patlıcanın da dahil olduğu sebze grubu besinlerin yeterli
tüketiminin pek çok hastalık açısından risk azaltıcı etkisi olduğu bilinmektedir.
Obezite, kalp hastalıkları, kanserler ve diyabet gibi çok önemli hastalıklar sebze
tüketimi arttırılarak azaltılabilir. Patlıcanın faydalarına ilişkin
çalışmalarda da benzer sonuçlar elde edilmiştir.
Patlıcan kalp dostudur. |
Kalp sağlığı
Patlıcanda bulunan lif, potasyum, C vitamini, B6 vitamini ve fitokimyasalların kalp sağlığına iyi geldiği bilinmektedir. Patlıcana rengini veren antosiyanin adlı fitokimyasal maddenin kalp hastalıkları riskini azalttığına yönelik çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bir çalışmaya göre antosiyaninlerden zengin sebze ve meyveleri haftada en az 3 porsiyon tüketenlerin ayda 1 kez ya da daha az tüketenlere kıyasla kalp hastalıkları riski %34 azalmaktadır. Bir başka araştırmada ise antosiyaninden zengin besinlerin tansiyon düşürmede etkili olduğu gösterilmiştir.
Kolesterol
Araştırmalara göre patlıcan tüketimi yüksek kolesterol (LDL)
düzeylerinin düşürülmesine yardım eder. Bu açıdan bakıldığında da kalp dostu
bir besin olduğu söylenebilir. Patlıcanın içeriğinde bulunan klorojenik asit
adlı bileşiğin Kötü kolesterolün düşürülmesinde etkili olduğu ve bu bileşiğin
antimikrobiyal, antiviral ve antikanser özellik taşıdığı gösterilmiştir.
Kilo verme
Patlıcan düşük kalorisi ve yüksek lif içeriği ile kilo vermek isteyenler için ideal besinlerden biridir. Lifli besinler doygunluk hissinin daha uzun sürmesine yardımcı olarak da zayıflamaya katkı sağlar. Patlıcanı tüketirken yağda kızartmak kalorisini oldukça arttırır, üstelik kalp sağlığı açısından da patlıcanı faydalı olmaktan çıkartır.
Kanser
Patlıcan, içeriğindeki antioksidanlar sayesinde hücreleri serbest
radikallerin zararlı etkilerinden koruyarak kanser oluşum riskini azaltır.
Özellikle patlıcanın içeriğinde bulunan antosiyaninler ve klorojenik asitin
anti kanser etkisi bulunmaktadır. Laboratuvar ortamında yürütülen çalışmalarda antosiyaninin
kanserli hücrelerin büyümesini önleyici etkisi olduğu gösterilmiştir.
Beyin sağlığı
Deney fareleri üzerinde yapılan bir çalışmada patlıcanın kabuğunda bulunan ve bir tür antosiyanin olan nasunin adlı maddenin beyin hücrelerinin hasara uğramasını önlediği tespit edilmiştir. Bir başka araştırmada ise antosiyaninlerin nöro-inflamasyonu önleyerek beyne kan akışını kolaylaştırdığı belirlenmiştir.