Beslenmede hijyene dikkat etmek önemlidir çünkü aksi durumda
gıda kaynaklı enfeksiyonlar ve zehirlenme durumları ile karşılaşmak söz konusu
olur. Özellikle yaz aylarında gıda hijyenine üst düzeyde özen göstermek
gerekmektedir. Besinlere yıkama, saklama
ve pişirme yöntemleri uygun bir şekilde uygulanmadığında sağlığı tehdit
edebilecek bakteriler, virüsler ve parazitler vücuda girerek hastalanmaya neden
olur. Bu mikropların yanı sıra özellikle sebze ve meyvelerin üretimi sırasında
kullanılan kimyasallar da bu besinler iyi yıkanmadığı zaman sağlımızı bozabilir.
Gıda zehirlenmeleri
Yaz aylarında besin zehirlenmelerinde artış olur çünkü sıcak
havalarda besinlerin içinde mikro organizmaların üremesi kolaylaşır ve bu
mikroorganizmalar zehirlenmelere neden olur. Zehirlenmelerde sindirim sistemin etkilenerek
ishal, bulantı, kusma, kramplar ve karın ağrısı gibi belirtiler oluşur. Bu
belirtiler bozulmuş besinin tüketilmesinden hemen sonra ortaya çıkabileceği gibi
saatler sonra da şikayetler görülebilir. Bağışıklık sistemi daha zayıf olanlar,
bebekler, çocuklar, yaşlılar ve hamilelerde zehirlenmeler daha kolay oluşur ve
bu kişilerde zehirlenmelere daha sık rastlanır.
Zehirlenmelerde vücudun gösterdiği belirtiler aslında zehrin
vücuttan atılması çabasıdır. Yani ishal ve kusma ile vücut zehirlenmeye neden
olan mikrobu vücuttan atmaya çalışır. Bu
belirtiler vücudun susuz kalmasına neden olacağından hijyenik sıvılar tüketmek
gerekmektedir. Ayrıca ishalin ve potasyum kaybının giderilmesi için yoğurt,
haşlanmış patates ve pirinç ile muz gibi ishale iyi gelen besinler tüketilmelidir.
Gıda kaynaklı enfeksiyonlara neden olan yüzlerce farklı
mikrop bulunsa da bunlar arasında en yaygın olanları salmonella, E.coli ve
stafilokoktur. Eğer gıda zehirlenmesine maruz kaldığınızı düşünüyorsanız en
kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir. Gıda
zehirlenmelerin ve gıda kaynaklı enfeksiyonların oluşumunu önlemek için aşağıdaki
hijyen kurallarına uyunuz.
Gıda Hijyenine Dikkat Edin
- Özellikle sıcak havalarda pişirilen yemek 1-2 saat sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Yeni pişmiş, sıcak yemek oda sıcaklığında soğutulmalıdır. Sıcak yemek buzdolabına konulmamalıdır.
- Eller, mutfakta kullanılan araç ve gereçler özellikle mutfak tahtaları, mutfak tezgahları, bıçaklar ve bezler yiyeceklere hastalık etmeninin bulaşmasına neden olabilir. Bunların hijyenine özen gösterin. Etler, sebzeler ve ekmekler için ayrı ayrı tahta ve bıçaklar kullanın ve her sonrası deterjan ile yıkayın. Bu şekilde davranarak çapraz bulaşmayı önleyin. Yemek hazırlamadan önce ellerinizin temiz olduğundan emin olun.
- Besinleri buzdolabında çözdürün. Özellikle sıcak havalarda oda sıcaklığında çözdürmeyin, güneş altında, soba ya da kalorifer üzerinde azla çözdürmeyin.
- Özellikle et, tavuk, balık, süt ve yumurta gibi protein kaynaklı besinler bakterilerin üremesi için en uygun koşulları oluşturur. Kötü koşullarda saklanıp, hazırlanan ve pişirilen bu besinler gıda kaynaklı enfeksiyonlara davetiye çıkartır. Protein kaynaklı besinlerin iyi pişmesine dikkat edin. Kırık, çatlak ve kirlenmiş yumurta almayın. Yumurtayı sadece kullanmadan hemen önce yıkayın.
- Temiz su kullanmaya özen gösterin. Suyun temizliğinden şüpheleniyorsanız kaynatıp kullanmalısınız.
- Meyve ve sebzeleri her zaman iyice yıkayın. Ayrıca sebzeleri sirkeli suda bekletebilirsiniz.
- Evcil hayvanlarınızı sevdikten sonra veya onlara ait bir temizlik sonrasında ellerinizi yıkamayı unutmayın.
- Ambalajı bozulmuş, kapağı hasarlı konserve almayın.
- Gıda zehirlenmesine neden olduğunu düşündüğünüz besini halka açık bir yerden satın aldıysanız en yakın İl Tarım Müdürlüğü’ne ulaşarak durum hakkında bilgi verin.