Lavanta yağının faydaları nelerdir?
Lavanta, Akdenize kıyısı olan ülkelerde doğal olarak yetişen bir bitkidir. Lavantadan elde edilen lavanta yağı hoş kokusu sebebiyle parfümler, şampuanlar ve temizlik maddelerine eklenir. Lavanta, latince “lavare” kelimesinde türetilmiştir ve “yıkamak” anlamına gelir. Kozmetik amaçlarla kullanıldığı gibi tıbbi amaçlarla da kullanılan lavanta yağının faydaları arasında antiseptik ve antiinflamatuar oluşunun yanı sıra anksiyete, depresyon, uykusuzluk ve sindirim sorunları gibi hastalıklar sayılmaktadır. Lavantanın hem geleneksel tıp hem de modern tıpta geniş bir kullanım alanı bulunmaktadır.
Lavantanın faydaları
Mantar ekfeksiyonları
Portekiz'de yapılan bir çalışmaya göre özellikle dirençli mantar
enfeksiyonlarında lavanta ile tedavinin etkili olabileceği belirlenmiştir. (1)
Yara iyileşmesi
Celal Bayar Üniversitesi tarafından deney fareleri üzerinde yürütülen
bir çalışmada lavanta yağının yara iyileştirici etkisi tespit edilmiştir.
Saçkıran
Saç, sakal, kaş, kirpikler ve vücudun diğer kıllı yerlerinde
küçük bir alanda, aniden gelişen kıl dökülmesi olarak tanımlanabilecek saçkıran
hastalığının tedavisinde lavanta yağı etkili olabilmektedir. Lavanta yağı ile 7 aylık bir tedavi sonucunda %44 başarı elde edilmiştir.
Kaygı bozuklukları
Lavanta yağı içeren silexan adlı ilaçla yapılan deneylerde
kaygı bozukluğu olan kişilerde bu ilacın iyileştirici etkisi belirlenmiştir. Bu
olumlu etkinin ilaç kullanımından 2 hafta sonra gözlemlendiği bildirilmiştir. (2)
Bir başka çalışmada ise diş tedavisine gelen hastalardaki
kaygı seviyeleri ölçümlenmiştir. 340 hastanın yarısına lavanta koklatılmış ve
diğer yarısına ise koklatılmamıştır. Lavanta koklayanlarda anlamlı düzeylerde
rahatlama belirlenmiştir ve diş tedavileri daha kolaylıkla
gerçekleştirilmiştir.
Adet öncesi sendromu
Kadınların önemli bir kısmı adet öncesi dönemde fiziksel ve
ruhsal bir takım belirtiler yaşarlar. Kyoto Üniversitesi araştırmacıları
lavanta yağı aromaterapisinin adet öncesi dönemdeki duyusal tepkilere etkisini
belirlemek için bir çalışma gerçekleştirmişler ve lavanta aromaterapisi uygulanan
kadınların diğer kadınlara göre adet öncesi duygusal tepkilerinde azalma
görülmüştür.
Kore’de hemşirelik koleji öğrencileri ile yapılan bir
çalışmaya göre lavanta kokusunun uykusuzluk ve depresyon üzerinde olumlu etkisi
bulunmaktadır.
Lavantanın diğer yararları
Lavantanın geleneksel olarak kullanıldığı ancak bilimsel
dayanak açısından yeterli verinin bulunmadığı alanlar ise şunlardır:
Böcek ısırıkları: Lavanta yağı böcek kovucu bir etkiye
sahiptir. Lavanta yağını cildinize sürerek rahatsız edici sinek ve böceklerden
kendinizi koruyabilirsiniz. Antiinflamatuar özelliği sayesinde sinek ve böcek
ısırıklarında iyileştirici olarak ta lavanta yağını sorunlu bölgeye
sürebilirsiniz.
Sivilce tedavisi: Bazı dermatologlar ve aromaterapistlere
göre lavanta yağı sivilce tedavisinde oldukça etkilidir.
Migren, baş ağrısı: Lavantanın rahatlatıcı etkisi sayesinde
baş ağrılarınızı ve migren şikâyetlerinizi azaltabilir.
Kas gevşetici: Lavanta yağından kas gevşetici olarak yararlanabilirsiniz. Bunun için sorunlu bölgeye yağ ile masaj uygulayın.
Burkulmalar ve romatizma: Lavanta yağını sorunlu bölgeye
uygulayarak burkulmaya bağlı olan ve romatizmal ağrılarınızı hafifletebilirsiniz.
İdrar yolu enfeksiyonları: Lavanta idrar üretimini arttırır.
Ayrıca idrar yollarında oluşan sistit ve enfeksiyonların tedavisine ve buna
bağlı ağrıların azaltılmasına yardımcı olur. Bunun için lavanta çayı
içebilirsiniz.
Solumun yolu hastalıkları (öksürük, astım, bronşit) :
Lavanta yağı buharının antibakteriyel özellikleri sayesinde solunum yolu
hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir. Öksürüğün giderilmesine, balgamın
atılmasına ve daha rahat nefes alınmasına yardımcı olur.
Sindirim sistemi hastalıkları: Lavanta mide ve safra
salgılarını arttırarak sindirime yardımcı olur. Hazımsızlık, gaz, kusma, ishal
ve mide sancılarının giderilmesinde etkilidir.
Uyarılar
Lavanta yağının cilde sürekli uygulanmasının erkek
çocuklarında jinekomasti yani meme büyümesine neden olabilmektedir
Hamilelik ve emzirme döneminde lavanta kullanımının
güvenilirliğine ilişkin yeterli veri bulunmamaktadır. Bu konuyu doktorunuza
danışmanız önerilmektedir.