Diyet Nedir, Sağlıklı Diyet Nasıl Yapılır?

Bu yazıda diyet nedir ve diyet nasıl yapılır sorularının yanıtlarını ve böylece bugüne kadar uyguladığınız yanlış diyetlere son vererek sağlıklı ve gerçekçi yollardan nasıl kilo verebileceğinizin ipuçlarını bulacaksınız.

İnternet ortamında diyet yapma konusunda pek çok yazı bulunmakta. Hemen baştan belirtmeliyim ki bunların pek çoğu sağlıksız ve işe yaramaz diyetlerdir. Muhtemelen sizin de denediğiniz, başarısızlıkla sonlandırdığınız ve hayal kırıklığına uğradığınız diyet programları olmuştur. Çünkü diyet kavramı ve onun etrafında gelişen sektör büyük ölçüde ticarileşmiş ve insanların duygularını, paralarını sömürmeye dönük bir yapıya dönüşmüştür. Kendinizi bu tuzaklardan uzak tutabilmek ve sağlıklı diyet için bu yazıdaki önerilere kulak vermenizi içtenlikle dilerim. Böylelikle kilo verme hedeflerinize daha sağlıklı ve kalıcı bir yoldan ulaşmanız büyük olasılıkla mümkün olacaktır.

Diyet nedir?

Diyet kavramı çoğu zaman katı kuralları olan, düşük kalori içeren veya bazı yiyeceklerin yasaklandığı beslenme düzeni olarak değerlendirilir.  Aslında diyet kelimesi bir insanın ya da hayvanın yediği ve içtiği her şeyi kapsar.  İsterseniz günde binlerce kalori tüketin isterseniz bin kalori gibi çok az kalori alın bunların her ikisi de diyet tanımı içindedir. Gün içinde tükettiğiniz her şey uyguladığınız diyeti oluşturur ve diyetiniz sizi şişmanlatabilir, zayıflatabilir, mevcut kilonuzu korumanızı sağlayabilir, hastalanmanıza yada sağlıklı kalmanıza neden olabilir.

Standart diyetler dışında hastalıklara özel uygulanan diyetler de bulunur. Örneğin diyabet hastasıysanız uygulamanız gereken özel bir diyet programınız olmalıdır. Ya da profesyonel bir sporcunun da kendine has bir diyet programı olması gerekir.  Çok zayıf bir kişiye de kilo alması için kilo alma diyeti uygulanır. Bizim burada odaklanacağımız diyet ise kilo verme amaçlı yapılan diyetlerdir. 

Diyet nasıl yapılır? Sağlıklı diyet nasıl olur?

Bir diyete başlamadan önce o diyetin sağlığınız ve kilo verme hedefiniz üzerinde nasıl etkileri olabileceği hakkında fikriniz olmalıdır. Sağlıklı bireyler ya da herhangi bir kronik hastalığı olmayan kişiler bir zayıflama diyetini uygulamaya başlamadan önce o diyetin gerçekçi, kalıcı ve sağlıklı bir yöntem olup olmadığını aşağıdaki sorulara vereceği cevaplarla ulaşmalı ve yanlış bir diyet uygulayarak zaman, emek ve en önemlisi sağlık kaybına uğramamalıdır.

Önerilen diyeti ne kadar süreyle uygulayacaksınız?

Size önerilen diyet örneğin 2 haftalık ya da 3 aylık bir diyet ise onu elinin tersi ile itin. Özellikle çok kısa süreli olanlardan arkanıza bakmadan kaçın. Çünkü bu diyetler beslenmenizde kalıcı değişiklik yaratmayacaktır. Diyeti bıraktığınızda eski beslenme alışkanlıklarınıza geri döner, katı bir diyetten çıktığınız için özlemle yiyeceklere saldırır ve verdiklerinizden daha fazlasını geri alırsınız.

Önerilen diyette yasaklar var mı?

Diyette yağ ya da karbonhidratlar yasak ise uzak durun. Çünkü her besin ögesinin vücuttaki görevi faklıdır ve eksikliği vücudun sağlıklı işleyişini en iyi ihtimalle aksatır. Çok sevdiğiniz ama sağlıksız ve kilo almanıza neden olan şekerli, yağlı yiyeceklere bir sınırlama getirilebilir ama tamamen yasaklama uygulanabilir değildir. Yapacağınız diyetin sizi çılgına çevirecek katı kuralları olmamalıdır. Bu durum psikolojinizi bozarak o diyeti ve normal yaşantınızı sürdüremez hale getirecektir.

Önerilen diyette x besini abartılı olarak yer alıyor mu?

Bazı diyetler bir besinin adı ile anılır. Örneğin lahana diyeti, ayran diyeti gibi  diyetler bu gruptadır. Bütün gün size o besin ağırlıklı bir beslenme öneren bu diyet sağlıksızdır ve beslenme davranışınızda kalıcı bir farklılık yaratmayacağı için kilo verseniz dahi o kiloları kısa sürede tekrar geri alırsınız. Kilo verme konusunda hiçbir besin tek başına mucize yaratamaz. Önemli olan her besinden tüketerek hem vücudun sağlıklı işleyişinin korunması hem de sürdürülebilir bir beslenme ile kilo verme ve verilen kiloda kalma hedeflerinin sağlanmasıdır.

Önerilen diyet günlük kalori ihtiyacınıza ne kadar uzak?

Her kişinin yaşı, boyu, fiziksel aktivitesi vs. gibi farklı kriterlere bağlı olarak  gereksinim duyduğu günlük kalori miktarı farklıdır. Kilonuzu durağan halde tutacak olan günlük kalori gereksinimizin çok altındaki bir diyet önerisinden uzak durun. Yani günlük kalori ihtiyacınız 2000 kalori ise ve size 1000 kalorilik bir diyet öneriliyorsa bunu reddedin. Çünkü böyle bir diyete başlarsanız hem sürdüremezsiniz hem de metabolizmanızı yavaşlatarak diyeti bıraktığınızda verdiğinizden fazlasını geri alırsınız.

Önerilen diyetin öğün düzeni nasıl?

Bir diyet kahvaltı içermiyorsa, günde 1 yada 6-7 öğün öneriyorsa ve öğünlerin zamanında alınması gerektiği belirtilmiyorsa bunlardan da kaçının. İdeal öğün düzeni 3 ana öğün şeklindedir. Öğün atlanarak ya da çok sık yemek yiyerek kilo verme hedefinize ulaşmanız çok zor ve sağlıksızdır.

Önerilen diyet beraberinde diyet hapları da tavsiye ediyor mu?

Zayıflattığı iddia edilen diyet haplarının bilimsel dayanakları yoktur ya da son derece zayıftır. Yağ yakan hap vs bunlardan uzak durun ve esas yapmanız gerekeni yapın. Yani beslenme alışkanlıklarınızı yavaş ama kalıcı bir şekilde değiştiren, yavaş ama kalıcı bir şekilde zayıflatan diyetleri uygulayın.