Kakule, Doğu Hindistan, Nepal, Sri Lanka ve Bhutan gibi Güneydoğu Asya’da
doğal olarak yetişen ve bölge ülkelerinin mutfaklarında sıklıkla kullanılan bir
baharattır. Öte taraftan sindirim sistemi hastalıkları, ağız sağlığı ve
depresyon tedavisi gibi alanlarda geleneksel tıp tarafından kullanılmaktadır. Kakulenin
faydaları modern tıbbın da çalışma alanına girmiş ve yararları konusunda
bazı bilgilere ulaşılmıştır.
Kakule, zencefilgiller ailesinin üyesi olan otsu bir bitkidir ve ekiminde 2 yıl sonra elde edilen ve boyu 1-2 cm yi bulan meyvelerinden elde edilir. Dış kabuğu ile birlikte kabak çekirdeğini andırır.
Kakule Faydaları
Kakulenin Çin ve diğer bölge ülkelerinin geleneksel tıbbında sindirim sistemi hastalıklarına karşı yüzyıllardır kullanılmaktadır. Sindirim sistemi problemleri arasında özellikle bağırsak sendromu, bağırsak spazmları, gaz, mide yanması ve kabızlığın tedavisinde etkin olarak kullanılır.
Bunlarla birlikte geleneksel olarak aşağıdaki hastalıklarda da kakuleden yararlanılmaktadır:
Kakulenin içeriğindeki antioksidan bileşikler sebebiyle vücutta toksinleri atmada etkili olduğu bilinmektedir. Kakule potasyum, magnezyum ve kalsiyum minerallerinden zengindir ki bu mineraller kalp atım hızı ve kan basıncı üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Ayrıca bakır ve demir içeren kakule bu özelliği ile de kırmızı kan hücrelerinin üretimine katkıda bulunur. C vitamini, riboflavin, niasin ve esansiyel yağlardan zengin bir baharat olan kakule genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur. İçeriğindeki uçucu yağlar sebebiyle aromaterapi ve depresyon tedavisinde kullanılır.
Kakule geleneksel tıpta ağız kokularını önleme ve diş eti hastalıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. Kakule idrara çıkmayı tetikleyerek böbrek fonksiyonlarını iyileştirir ve vücuttaki fazla kalsiyumun, üre ve diğer toksin maddelerin vücuttan atılmasını sağlar.
Kakulenin faydalarına ilişkin bilimsel çalışmalar
Kaliforniya Üniversitesinde yürütülen bir çalışmada kakulenin mikrop öldürücü özellikleri gösterilmiştir (1).
Kas kasılmaları özellikle yaşlılıkta sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmaya göre kakulenin kas spazmlarına karşı etkili olabileceği düşünülmektedir (2).
Van 100. Yıl Üniversitesinde yapılan bir çalışmada kakule uçucu özlerinin gıda zehirlenmelerine neden olan bazı mikropların büyüme ve yayılmasını önlemede etkili olabileceği belirlenmiştir (3). Aynı üniversitede yapılan bir başka çalışmada ise kakule uçucu yağ ekstresinin antienflamatuvar aktiviteye sahip olduğu kanısına varılmıştır (4).
Sharjah Amerikan Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışmaya göre kakule özleri kanser önleyici ve kanser tedavisine destek amaçlı bir ajan olarak kullanılabilir (5).
Hindistan’da yapılan bir araştırmada kakulenin kan basıncını düşürücü, damar genişletici ve idrar söktürücü etkileri ortaya konmuştur (6).
Kakule kullanımı ve uyarılar
Kakule kuvvetli ve hoş aroması nedeniyle pek çok yemeğin hazırlanmasında kullanılmaktadır. Sıcak ve soğuk içeceklerde, çorbalarda, pilavlarda, et yemeklerinde, kek, kurabiye ve tatlılarda değerlendirilebilir. Araplara mırra adındaki acı kahvelerine kakule eklemeyi ihmal etmezler. Gaziantep ve Şanlıurfa’da kakule, hel adıyla bilinir ve kahveye eklenir. Hintliler ise çaylarında kakuleyi severler.
Kakulenin yeme dozlarında tüketimine ilişkin herhangi bir yan etki bildirilmemiştir. Az miktarda olmak koşulu ile hamileler ve emziren annelerin kullanımında bir sakınca yoktur. Kakuleye alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir ve solunum güçlüğü ve ciltte kabarıklık gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Kakule, zencefilgiller ailesinin üyesi olan otsu bir bitkidir ve ekiminde 2 yıl sonra elde edilen ve boyu 1-2 cm yi bulan meyvelerinden elde edilir. Dış kabuğu ile birlikte kabak çekirdeğini andırır.
Kakule Faydaları
Kakulenin Çin ve diğer bölge ülkelerinin geleneksel tıbbında sindirim sistemi hastalıklarına karşı yüzyıllardır kullanılmaktadır. Sindirim sistemi problemleri arasında özellikle bağırsak sendromu, bağırsak spazmları, gaz, mide yanması ve kabızlığın tedavisinde etkin olarak kullanılır.
Bunlarla birlikte geleneksel olarak aşağıdaki hastalıklarda da kakuleden yararlanılmaktadır:
- Bronşit
- Soğuk algınlığı
- Öksürük
- Safra kesesi sorunları
- Karaciğer problemleri
- İştah kaybı
- Enfeksiyonları önleme
- Boğaz ağıları
- İdrar sorunları
Kakulenin içeriğindeki antioksidan bileşikler sebebiyle vücutta toksinleri atmada etkili olduğu bilinmektedir. Kakule potasyum, magnezyum ve kalsiyum minerallerinden zengindir ki bu mineraller kalp atım hızı ve kan basıncı üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Ayrıca bakır ve demir içeren kakule bu özelliği ile de kırmızı kan hücrelerinin üretimine katkıda bulunur. C vitamini, riboflavin, niasin ve esansiyel yağlardan zengin bir baharat olan kakule genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur. İçeriğindeki uçucu yağlar sebebiyle aromaterapi ve depresyon tedavisinde kullanılır.
Kakule geleneksel tıpta ağız kokularını önleme ve diş eti hastalıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. Kakule idrara çıkmayı tetikleyerek böbrek fonksiyonlarını iyileştirir ve vücuttaki fazla kalsiyumun, üre ve diğer toksin maddelerin vücuttan atılmasını sağlar.
Kakulenin faydalarına ilişkin bilimsel çalışmalar
Kaliforniya Üniversitesinde yürütülen bir çalışmada kakulenin mikrop öldürücü özellikleri gösterilmiştir (1).
Kas kasılmaları özellikle yaşlılıkta sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmaya göre kakulenin kas spazmlarına karşı etkili olabileceği düşünülmektedir (2).
Van 100. Yıl Üniversitesinde yapılan bir çalışmada kakule uçucu özlerinin gıda zehirlenmelerine neden olan bazı mikropların büyüme ve yayılmasını önlemede etkili olabileceği belirlenmiştir (3). Aynı üniversitede yapılan bir başka çalışmada ise kakule uçucu yağ ekstresinin antienflamatuvar aktiviteye sahip olduğu kanısına varılmıştır (4).
Sharjah Amerikan Üniversitesi araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışmaya göre kakule özleri kanser önleyici ve kanser tedavisine destek amaçlı bir ajan olarak kullanılabilir (5).
Hindistan’da yapılan bir araştırmada kakulenin kan basıncını düşürücü, damar genişletici ve idrar söktürücü etkileri ortaya konmuştur (6).
Kakule kullanımı ve uyarılar
Kakule kuvvetli ve hoş aroması nedeniyle pek çok yemeğin hazırlanmasında kullanılmaktadır. Sıcak ve soğuk içeceklerde, çorbalarda, pilavlarda, et yemeklerinde, kek, kurabiye ve tatlılarda değerlendirilebilir. Araplara mırra adındaki acı kahvelerine kakule eklemeyi ihmal etmezler. Gaziantep ve Şanlıurfa’da kakule, hel adıyla bilinir ve kahveye eklenir. Hintliler ise çaylarında kakuleyi severler.
Kakulenin yeme dozlarında tüketimine ilişkin herhangi bir yan etki bildirilmemiştir. Az miktarda olmak koşulu ile hamileler ve emziren annelerin kullanımında bir sakınca yoktur. Kakuleye alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir ve solunum güçlüğü ve ciltte kabarıklık gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
